Merkez Bankası’nda (TCMB) Naci Ağbal’ın gece yarısı Cumhurbaşkanı Kararı ile misyondan alınması, tüm dünyada geniş yankı buldu.

Ulusal ve milletlerarası basında kararın muhtemel münasebetleri ve bundan sonra olabilecekler tartışılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, piyasalarda oluşan olumsuz havayı dağıtmak için önümüzdeki günlerde hangi sürpriz adımları atacağı da merak ediliyor.

Ekonomistler Piotr Matys, Emrah Lafçı ve Cem Başlevent kararı sozcu.com.tr’ye kıymetlendirdi.

‘YATIRIMCILAR ŞAŞKINA DÖNDÜ, ZİYAN EDECEKLER’

Hollanda’nın en büyük bankası Rabobank’ın Gelişen Piyasalar Kur Stratejisti olan ve Türkiye’yi yakından takip eden Piotr Matys, yabancı yatırımların kararı nasıl karşıladıklarını ve önümüzdeki günlerde yaşanabilecekleri anlattı.

Matys, milletlerarası yatırımcıların bu kararla şaşkına dönmüş durumda olduğunu ve önümüzdeki günlerde TL’nin çakılmasıyla muhtemelen büyük ziyan edeceklerini belirtti.

Matys, Ağbal’ın çok kısa süren vazife devrinde TCMB’nin güvenilirliğini kısmen geri kazandırdığını, bunu da enflasyon görünümünün daha fazla bozulmasını engellemek ve TL’yi istikrara kavuşturmak üzere siyaset faizini 875 baz puan artışla yüzde 19’a çekerek yaptığını belirti.

Lakin piyasa tarafından takdir edilen son 200 baz puanlık faiz artışının düşük faiz savunucusu Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından muhakkak ki “çok fazla” olarak değerlendirildiğini belirten Matys, Şahap Kavcıoğlu’nun atanmasının piyasa tarafından muhtemelen eski siyasetlere dönüş olarak olarak değerlendirileceğini lisana getirdi.

Piotr Matys

‘KRİTİK SORU FAİZİN NE SÜRATLE DÜŞÜRÜLECEĞİ’

Eski siyasetleri “her ne değerine olursa olsun ekonomik büyümeyi teşvik etmek” ve “Türkiye’nin negatif gerçek faiz için çok yüksek enflasyona sahip olduğu gerçeğini hesaba katmamak” kelamlarıyla tanım eden Matys, Kavcıoğlu’nun da Erdoğan üzere faizin enflasyona neden olduğu tarafındaki alışılmamış görüşü paylaştığını haberlerden okuduklarını söyledi.

Artık kritik sorunun “Kavcıoğlu ne kadar süratli biçimde selefinin kasımdan bu yana imza attığı 875 baz puanlık faiz artışını geri çevirmeyi deneyeceği” olduğunu belirten Matys, son 200 baz puanlık artışın bir sonraki TCMB toplantısı yapılır yapılmaz geri alınabileceğini varsayabileceklerini öne sürdü.

‘PİYASA DOSTU OLMAYAN ÖNLEMLER ALINABİLİR’

Mevcut enflasyonist riskler göz önüne alındığında böylesi bir adımın piyasalar tarafından onaylanmayacağını belirten Matys, Kavcıoğlu’nun gelecek aylarda faiz indirimlerine başlaması durumunda TL’nin çakılmasını engellemek için başka araçları kullanmak zorunda kalabileceğini kaydetti.

TCMB’nin rezervlerinin tükenmiş durumda olduğunu ve TL’yi desteklemek için kullanılamayacağını hatırlatan Matys, faiz indirimlerini telafi etmek için piyasa dostu olmayan bir dizi tedbirin alınmasının mümkün olduğunu, bu tıp adımların da büyük olasılıkla memleketler arası yatırımcılar ortasında Türkiye’nin prestijini daha da azaltacağını söyledi.

Emrah Lafçı

‘SİNYALLER GELİYORDU’

Perşembe günü faiz kararının çabucak akabinde sozcu.com.tr’ye yaptığı açıklamada “yıl sonuna kadar ya Ağbal enflasyonu düşürür, ya da enflasyon Ağbal’ı götürür” diyen ekonomist Emrah Lafçı, vazifeden alma kararı için “Bu sürecin bir kırılmayla biteceği belliydi” dedi.

Cemil Ertem ve Yiğit Bulut üzere Cumhurbaşkanı danışmanlarının telaffuzları ile hükümet taraflı medya kuruluşlarında çıkan haberlerden, Ağbal’a dönük memnuniyetsizliğin sinyallerinin verildiğini belirten Lafçı, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte rastgele bir münasebet gösterilmeden TCMB liderlerinin misyondan alınması kapısının açıldığını, bu yapı değişmeden meselelerin çözülmesinin de mümkün olmadığını vurguladı.

Ağbal’ın gidişin akabinde Lütfi Elvan’ın kalıp kalmayacağının da takip edileceğini belirten Lafçı, iktisatta 6 Kasım öncesinde dönüşün sonuçlarının piyasalarda çok makus olacağını lisana getirdi.

Faiz kararının akabinde TL’ye yatırım yapan yerli ve yabancı yatırımcıların şu an muhtemelen kafayı taşlara vurduğunu belirten Lafçı, bu saatten sonra yerlilerin TL’ye dönüşe ikna edilmesinin de yabancı yatırımcı çekmenin de hiç mümkün olmayacağını söyledi.

Cem Başlevent

‘GÖRÜŞLERİNİ NE DERECE DEVAM ETTİRECEĞİNE BAĞLI’

Bilgi Üniversitesi İktisat Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent, “Kasım ayında Naci Ağbal’ın vazifeye getirilmesini biraz şaşırtan bulmuştum. Çünkü Ağbal üzere saygın bir ismin seçimlere yakın bir vakitte ön plana çıkarılacağını düşünmüştüm. Gerçekten, geride kalan 4,5 ayda Ağbal ve takımının pek yanlış bir atağını görmedik” dedi.

“Ağbal’ın vazifeden alınmasının yaratacağı güvensizlik ve kısa vadede faiz indirimi ve kur artışı olacağı beklentisi, perşembe günü yapılan faiz artışının ülkeye sıcak para girişi ve ters-dolarizasyon üzere olumlu tesirlerini ortadan kaldıracak. Yüksek faiz ortamının olumsuzlarını yaşarken, olumlu tesirlerinden kıymetli ölçüde yoksun kalmış olacağız.

Bundan sonra piyasalarda yaşanacaklar, yeni liderin geçmişte lisana getirdiği görüşlerini ne derece devam ettireceğine bağlı olacağı için, kestirim yapmak kolay değil. Fakat bankadaki bu değişimin iktidar için çok riskli bir atılım olduğu kesin.”

Sözcü