Türkiye İstatistik Kurumu’nun her ay açıkladığı istihdam bilgilerine nazaran ülkede işsizlik azalıyor. Lakin cezaevlerinde tam aksisi bir durum yaşanıyor.
Adalet Bakanlığı’na bağlı hapishane iş yurtlarında ziraî üretimden dokumacılığa, hayvancılıktan el işi sanatlarına, mobilyadan imalatına kadar 180 farklı iş kolunda üretim yapılıyor. 2019 yılında yılında 4 milyar 628 milyon lira yakın gelir sağlayan Ceza ve İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumu’nun gelirleri 2020 yılında düşüş gösterdi.
CİRO YÜZDE 20 DÜŞTÜ
2020 faaliyet raporunda yer alan bilgilere nazaran geçtiğimiz yıl 2019 yılına nazaran cirosu yüzde 20.2 azalan Ceza ve İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumu 3 milyar 692 milyon lira gelir elde etti. 2020’de kurumun masrafı ise 3.2 milyar lira oldu. Sarfiyatların büyük kısmını ise mal ve hizmet alımlarıyla yeni cezaevlerinin inşaatı oluşturdu. Gelirlerin büyük kısmı ise iş yurtlarında üretilen eserlerin satışından elde edilen gelirler oluşturuyor.
Yasal düzenlemelere nazaran mahkumların cezaevinde çalıştırılma emeli “Hükümlüyü topluma kazandırmak ve meslek sahibi olmalarına yardımcı olmak” biçiminde açıklanıyor. Lakin mahkumlara iş öğretmek ve onlara gelir sağlamak maksadıyla oluşturulan kurumun gelirleri yeni adliye sarayları, hapishaneler yapmak ya da iş yurtlarındaki üretim araçlarının yenilenmesi ve onarılması için kullanılıyor.
ÇALIŞAN SAYISI DA AZALDI
Mahpusta çalışmayı düzenleyen 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Önlemlerinin İnfazı Hakkında Kanun’a nazaran mahkumlar sıhhat sorunları yoksa ve meslek sahibi değillerse çalışmak zorunda.
2019 yılında 60 bin 767 hükümlü ve tutuklu iş yurtlarında çalışırken, bu sayı 2020’de 53 bin 818’e geriledi. Çalışan sayısındaki düşüşte Covid-19 tedbirleri, özel kesim iş birliklerinin azalması ve iktisattaki yavaşlama tesirli oldu.
2020 yılında çalışan hükümlü-tutuklulara ve çalışanlara ödenen yevmiye ölçüsü 2019 yılına nazaran yüzde 45.5 oranında azalış göstererek 77 milyon 689 bin liradan 42 milyon 303 bin liraya geriledi.
2020 yılında Ceza ve İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları’nda çırak olarak çalışanlara 16 lira, kalfalara 17.5 lira, ustalara ise 20 lira günlük ödeme yapıldı.
325 İŞ YURDU VAR
Aralık 2020 tarihi itibariyle 145 kapalı ceza infaz kurumu, 71 kapalı-açık ceza infaz kurumu, 82 açık ceza infaz kurumu, 14 F tipi ceza infaz kurumu, 4 eğitimevi, 9 bayan kapalı olmak üzere Türkiye genelendi toplam 325 iş yurdu bulunuyor. İş yurtlarında tutuklu ve mahkumlar hariç toplam 11 bin kişi çalışıyor.
Sözcü
