İş adamı Cem Uzan, SÖZCÜ’ye konuştu – 1

Baba Kemal Uzan, oğulları Cem ve Hakan Uzan Türkiye’nin en zenginleri listesinde yer alıyordu. En stratejik yatırımları yapıyor, yabancı kredi kullanmadan, kendi öz kaynaklarıyla daha da büyüyordu. 11 baraj, çimento fabrikaları, bankaları, cep telefon şirketi, birinci özel TV onlarındı. Cem Uzan’ın Genç Parti’yi kurması, AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’la ilgili ağır kelamları sonrası, müfettişler dört koldan Uzan şirketlerine girdi. Son berbat oldu.

‘FELAKET… FELAKET’

Baba ve oğulları yurt dışına kaçtı. Cem Uzun, 2009’dan bu yana Fransa’da yaşıyor. 2014’te kendisiyle röportaj için Fransa’ya gittiğimde Türkiye hasretini neredeyse her cümlede lisana getiriyordu. 6 yıl sonra Cem Uzan’la bu sefer zoom üzerinden konuştuk. “Cem Uzan’ın penceresinden Türkiye nasıl gözüküyor” dediğimde, elini alnına koydu, “Felaket… Felaket. İktisat felaket, iktisat bitik vaziyette” diye kelama başladı ve Türkiye görünümünü şöyle anlattı:

– SÖZCÜ web sitesinde okudum, 50 milyar dolara yaklaşmış vaziyette net eksi döviz rezervi. Bu ne demek? Bütün borçları bırak, bugün ekmek, domates, patates almak için devlet olarak Türkiye’nin dövizi yok. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu günden bu yana iktisat hiçbir vakit bu kadar makûs duruma düşmedi.

‘TEK KURUŞ DÖVİZ YOK’

– 1974 Kıbrıs çıkarmasından sonra Türkiye’ye ambargolar uygulandı. Akaryakıt kuyruklarına girdiğimiz vakitlerde bile Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin döviz rezervi eksi değildir. Anadolu tabiriyle söyleyeyim devletin bir kefen parası, kara gün parası vardı. Bugün artık yok. ‘Sıcak para’ denen tefeci parasına gelen yüksek faiz haricinde Türkiye’ye gelecek tek kuruş döviz yok. 170 küsur milyar dolar önümüzdeki 6 ay içinde vadesi gelen dış borç ödemesi var.

– İstedikleri kadar faizi yükseltsinler çok geç kaldılar. Enflasyonun üzerinde faiz vermen lazım. Sen enflasyonu nasıl yükseltiyorsun? Bütçe açığı var, para basıyorsun, enflasyon yükseliyor. Bunu üniversitede iktisat okuyan birinci sınıf talebesi bilir. Enflasyon yükseliyorsa, enflasyonu talimatla TÜİK’e düşük göster, ne yaparsan yap yüzde yarım oynatır.

‘YABANCI DANGALAK MI?’

– Herkes enflasyonun olduğunu biliyor, sokakta yaşıyor. Sana para veren yabancılar da enayi ya da dangalak değil ki… Sen negatif faizde kaldığın vakit senin vatandaşın da gidecek döviz alacak, yabancı da sana yatırım yapmayacak. Niçin yapsın yatırım? Adam, Amerika yerine Türkiye’de yatırım yapacaksa ne için yapacak ek bir kârı olması için yapacak. Dövizi yok artık Türkiye’nin ve önümüzdeki günler çok sıkıntı geçecek, inanın bana.

‘LAFLA GEMİ YÜRÜMÜYOR’

– Konuştuğum dostlarım, arkadaşlarım doların şubatta mı, martta mı 15 lira olacağından kelam ediyor.  Ben de onlara, ‘Siz 15 liraya kendinizi alıştırıyorsunuz. Sevinmeyin’ diyorum. Felaket senaryosu üzere gelebilir lakin felaket. Uzağa bakmayın, Arjantin’de, Brezilya’da geçmişte yaşandı. Türkiye bu noktaya gelmiş vaziyette. Bu noktada hala israf, yolsuzluk, avanta, kurul devam ediyor.

– Yüksek faiz, değerli döviz, yüksek işsizlik. Türkiye’nin önündeki tablo bu. Bütün muhalefet partilerinin, Türkiye’yi yönetmeye talip olan her insanın yüzleşmek zorunda kaldığı bir gerçek. ‘Lafla peynir gemisi yürümez’ derler. İşte Türkiye o noktada. Artık lafla yürümüyor.

KENETLENME VAKTİ
Cem Uzan, şu çağrıyı yaptı: “Türkiye’nin kenetlenme mecburiyeti var ve mutabakat tarafından yönetilmek zorunda. Herkesin masaya oturup, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni düşünerek hareket etme mecburiyeti var.”

Varlık Fonu’na yardımcı olacaktım, hazmedemediler

– Varlık Fonu için sizin temasınız oldu mu?

– Bundan üç yıl kadar evveldi. Varlık Fonu için devlet para arıyordu. Bir formda ben de yabancı tanıdıklarım vasıtasıyla fona yardım yapılabileceğini söyledim, ben de ‘Türkiye’ye yardım ederim’ dedim. ‘Ya’ dediler, ‘Sen mecnun misin?’ dediklerinde, ‘O öbür sıkıntı, bu öbür sıkıntı. Türkiye’ye yardım ederim’ dedim. O vaktin parasıyla 2-3 milyar dolar bir gereksinimleri vardı. ‘Karşılarız’ dedim. Sordular, soruşturdular karşılarındaki insan Cem Uzan olunca hazmedemediler.

– Yani Varlık Fonu’na takviye mi olacaktınız?

– Evet.

– Bunu daha evvel hiç duymamıştım.

– 2017 yazı görüşüldü. Ondan sonra aslında görüşmeyi yapanları ‘Cem Uzan’la nasıl görüşürsünüz’ denilip uçurdular.

– Fakat diğer yerden aldılar sonuçta.

– Diğer yerden aldılar. Ancak ben dayanak olmak istediğimde insanları misyondan aldılar.

Katar’la yapılan muahedeler adaletin çöktüğünü gösterir

– Ne acı, vahim bir durumdur, Katar devletiyle bir mutabakat yapıldı. Bu muahedede özel bir Türk şirketi, malını (İstinye Park) yabancı bir yatırımcıya satıyor. Özel ticarettir, özel hukuktur. Lakin adam artık sendeki adalet sistemine, hukuk sistemine inanmıyor… ‘Sen gel, devlet olarak bana garanti ver. Cumhurbaşkanı olarak, ben de buyruk olarak oturacağım. Benim yatırım yapan şirketim senin malını alırken ben Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin garantisini istiyorum’ diyor. Bunu bir şey için istemiyor on tane başka kalemde istiyor.

– Bu, ülkenin adalet sisteminin de ne kadar çökmüş olduğunu gösteriyor. Sonuç olarak, 300 milyon dolarlık bir mutabakat paketi. On tane anlaşma… Topu topu 300 milyon dolar için Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Cumhurbaşkanının garanti vermek zorunda kalması çok üzücü.

– Sayın Cumhurbaşkanı ‘İtibardan tasarruf olmaz’ diyor. Bütün yaptığın on muahede, bir tane uçağının parası. Sana uçağı ikram eden adamla yaptığın muahede. Artık neresinden tutalım, neyine söyleyelim, ne diyelim?

YARIN: Türkiye’ye dönebilmek için neyi bekliyor?

Sözcü