Merkez Bankası’nın dünkü faiz indirimi üzerine dolar/TL bugün 8,83 ile rekor tazeledi. Reuters’a konuşan bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Dünkü kararın indirim tarafında devamı gelirse ya bir mühlet sonra tekrar faiz artışı gerekecek ya da döviz istikrarına kamu tarafının yeniden katkı yapması gerekecek” dedi.
Merkez Bankası’nın (TCMB) bankacıların iktisadi münasebetlerle açıklamakta zorlandığı faiz indiriminin akabinde piyasalar indirim döngüsünün ne süratte devam edeceğine odaklanmış durumda. Piyasalar, yerellerin döviz satışlarını da takip ediyor.
TCMB enflasyondaki yükselişe karşın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın uzun müddettir istediği faiz indirimlerine Eylül’de 100 baz puan ile başladı. Ekonomistler siyaset faizinin sabit kalacağını varsayım ediyordu.
TCMB’nin dünkü indirimi sonrası dolar/TL 8.65 civarından 8.8080’e kadar yükseldi. Kur günü 8.75 civarında istikrar bularak tamamladı. Fakat bugün tekrar yükselişe geçerek 8,83 ile rekor tazeledi.
ERDOĞAN’IN BİLDİRİLERİYLE YÜKSELİŞ BAŞLADI
Dolar/TL’deki yükseliş ise esasen ay başında 8.3 düzeyinden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uzun müddettir istediği faiz indirimlerine başlanacağı istikametindeki TCMB’nin yatırımcılara verdiği birinci bildiriyle başlamıştı.
İşlemciler dolar/TL’de dün yükselişi sınırlayan en kıymetli etkenin lokal döviz satışları olduğunu belirtirken, toplam 4 işlemcinin varsayımlarına nazaran dün lokaller 1 ile 2 milyar dolar ortasında döviz satışı gerçekleştirdi. Döviz satışları hem kurumsal hem de bireysellerde görüldü.
Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri dün 410/415 baz puan düzeyinden kapandı. CDS 3.5 ayın doruğuna yükseldi.
KAMU TEKRAR DÖVİZ SATABİLİR
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “TCMB’nin birtakım kısımlar için beklenmedik kararı TL’yi önemli bir satış baskısına maruz bıraktı. Lokallerin ise yükselişi fırsat bilerek en az 1 milyar dolar döviz satışı ise TL’de dünkü paha kayıplarını sınırlayan en kıymetli etken oldu” dedi ve ekledi:
“Ne yazık ki biz bu erken faiz indirimleri siyasetini daha iki yıl evvel de yaşadık. O devirde yanlış siyasetlerin TL’ye negatif tesirini sınırlamak için rezerv sattık. Dünkü kararın indirim istikametinde devamı gelirse ya bir mühlet sonra yine faiz artışı gerekecek ya da döviz istikrarına kamu tarafının yeniden katkı yapması gerekecek. Bu nedenle bundan sonraki indirimlerin suratı TL açısından ana belirleyici pozisyonunda.”
TCMB, TL’deki düşüşü frenlemek üzere 2019-2020 periyodunda rezervlerinden toplamda yaklaşık 128 milyar dolar satmış, bu durum siyasetin de gündemine girmişti.
TCMB’nin swap ile ödünç aldıkları hariç net rezervi şu an eksi 40 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
EKONOMİSTLER RİSKLERE DİKKAT ÇEKİYORLAR
TCMB’nin siyasalların de tesirinde kalarak tek bir faiz indirimi ile yetinmeyeceğini düşünen ekonomistler ise indirim beklentilerini öne çekiyor. Lakin bu revizyonlarla birlikte TL’nin bedel kaybı nedeniyle Türkiye iktisadına yönelik risklerin arttığını da belirtiyorlar. Enflasyon beklentileri önümüzdeki yıl için üst revize edilirken, bankacılara nazaran en değerli risk ise TL’nin paha kaybı.
Barclays’den Ercan Ergüzel, Türkiye’nin cari açığı, azalan döviz rezervleri, yüksek döviz borcu ve yükselen fiyat baskıları nedeniyle yatırımcıların çift haneli enflasyon karşısında gevşeme siyaseti benimseyen TCMB’ye yanılgı hissesi bırakmayacağına dikkat çekerek, “Bize nazaran TL’yi kıymetli bir bedel kaybı baskısına maruz bırakıyor” dedi.
JPMorgan 2021 yıl sonu enflasyon iddiasını de yüzde 15.5’ten yüzde 16.7’ye ve 2022 yıl sonu iddiasını daha keskin bir biçimde yüzde 11.5’ten yüzde 14.5’e revize etti. Yarkın Cebeci, “Gevşeme döngüsünün ne kadar süratli ve sert gerçekleşeceğine olacağına bağlı olarak bu iddialarda üst taraflı riskler olabilir” dedi.
Enflasyonda düşüş gerçekleşmeden yapılan faiz indirimlerini bankacılar siyaset kusuru olarak nitelendiriliyorlar.
Erken faiz indirimi kaygıları TCMB’nin ay başındaki yatırımcı toplantısında enflasyon oranı üzerinde faiz uygulayacağı taahhüdüne atıf yapmaması sonrası oluşmaya başladı.
TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun siyaset faizinden yaklaşık 200 baz puan daha aşağıda olan çekirdek enflasyona odaklanacağını açıklaması ise yatırımcı toplantısından bir hafta sonra gerçekleşti.
Bankacıların dikkat çektiği bir öbür öge ise TCMB’nin dünkü kararı ile tahvil getirilerini üst istikametli etkilemesi oldu. Bir bankanın tahvil bono işlemcisi, “Eğer bir merkez bankasının faiz indirimi ile hem kısa hem uzun vadeli tahvil getirileri 50 baz puan yükseliyorsa burada bir kusur olabileceğini düşünmek gerekir. TCMB’nin kısa vadeli faizleri aldığı kararlarla denetim edebilme kabiliyetine sahip olması lazım. Dün bunun gerçekleşmediğini gördük” diye konuştu. (REUTERS)
Sözcü
