Piyasalar tekrar çok hareketli bir haftayı geride bıraktı. Yıla 5,94 düzeyinden başlayan dolar/TL’de bu hafta rekor üzerine rekor kırıldı ve dün 7,95 düzeyi görüldü.
Yıla 6,67 ile başlayan euro/TL’de de dün 9,37 ile rekor tazelendi.
Merkez Bankası’nın TL swap piyasasındaki faiz artışı kararı ve Ermenistan ile Azerbaycan ortasındaki ateşkes haberiyle, dolar/TL 7,82’ye kadar çekildikten sonra bir ölçü yükseldi.
JEOPOLİTİK TANSİYONLAR ETKİLEDİ
Dış ticaret açığındaki süratli yükseliş, turizm gelirlerinin pandemi nedeniyle tabana vurması, yabancı sıcak paranın kaçışı, jeopolitik tansiyonlar, enflasyonun altında faiz oranıyla gidilen rekor kredi büyümesi ve Merkez Bankası (TCMB) rezervlerindeki dramatik düşüş üzere faktörler sonucunda bu yıl TL, gelişen ülke para üniteleri ortasında Brezilya realinin akabinde en çok kıymet kaybeden ikinci para ünitesi oldu.
Enflasyon yüzde 11,75 iken siyaset faizinin yüzde 10,25 düzeyinde olması, öbür kanallardan Merkez Bankası örtülü faiz artışlarına devam etse de TL’yi kırılgan kılmaya devam ediyor.
Bunun üzerine, bu hafta S400’lerin test edileceğine dair haberler ve ABD’de Ankara’ya karşı daha sert tavır alınması gerektiğini savunan Joe Biden’ın 3 Kasım seçimlerine dair anketlerde Donald Trump’a karşı farkı artırması da bu hafta TL üzerinde ek baskı yaratan faktörler oldu.
BİDEN SENARYOSU…
Hakikaten, ABD’li dev yatırım bankası JP Morgan, bu hafta yayımladığı raporda, Biden’ın seçilmesi durumunda en olumsuz etkilenecek iki para ünitesini TL ve Rus rublesi olarak sıraladı.
Sozcu.com.tr’ye konuşan İsveç bankası Handelsbanken’in kıdemli ekonomistlerinden Erik Meyersson, “TL’de devam eden kıymet kaybı, Türkiye’nin finansal durumunun giderek daha korku verici hale geldiğinin bir başka işareti” demişti.
Meyersson, 3 gün evvelki açıklamasında “TL’de bu sabahki paha kaybı S400 füze sisteminin test edilmesine dair tasalarla ilgili olabilir lakin bu öykünün yalnızca bir kısmı ve birtakım açılardan Türkiye’nin NATO ülkeleriyle jeopolitik ve askeri münasebetinin yakın vakitte yine eski pozisyonuna dönmeyeceğinin değerli bir işareti” sözlerini kullanmıştı.
“Daha kıymetli faktör ise, Türkiye’nin siyaset ortamının temelini oluşturan kurumlardaki aşınma” diyen Meyersson, “Bu durum, Türkiye iktisadını, üstte saydığımız faktörlere karşı daha hassas ve daha kırılgan hale getiriyor” değerlendirmesinde bulundu.
S400 TEST EDİLECEK HABERİ
Rabobank Gelişen Piyasalar Stratejisti Piotr Matys ise, TL’nin tekrar rekor düşük seviyeyi görmesinde, artan jeopolitik tasaların tesirli olduğunu söyledi.
Ermenistan ile Azerbaycan ortasında devam eden çatışmaların yanı sıra ABD’nin Türkiye’ye Rus S400 füzelerini satın aldığı için yaptırım uygulama riskinin arttığını belirten Matys, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yakın bağı olan Trump’ın tekrar seçilip seçilmeyeceğini bilmeden kritik ABD seçimleri öncesinde S400’leri test etmek, esasen gergin olan yatırımcılar için büyük bir telaş kaynağı” demişti.
Ermenistan ile Azerbaycan ortasında bir ateşkesin olmasının TL üzerindeki satış baskısını azaltabileceğini lakin bunun ne vakit olabileceğini iddia etmenin çok sıkıntı olduğunu lisana getiren Matys, “Türkiye öteki çatışmalara da müdahil olmuş durumda, bu nedenle jeopolitik riskler bir anda buharlaşıp büsbütün yok olmayacak. 3 Kasım’da ABD seçimlerini kimin kazanacağı da TL için kıymetli olacak. Özetle, dolar/TL’de istikamet şu an için üst istikametli olmaya devam ediyor” dedi.
Sözcü
