Gelişmekte olan ülke para üniteleri genelinde riskten kaçış kaynaklı dolara global yönelim nedeniyle bedel kayıpları barizleşmiş durumda.

TCMB’nin yükselen enflasyona karşın siyaset faizinde bir artışı bu ay da tercih etmeyeceğine ait kaygılar TL’de satış baskısı yaratıyor.

Asya borsaları ABD borsalarındaki sert düşüşü takiben gerilerken, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin ikazları iktisattaki toparlanmanın dayanıklılığına dair telaşları tekrar gündeme getirdi.

Fed yetkilileri maliye siyaseti kanalıyla iktisada ek takviye davetinde bulunurken Avrupa’da corona virüsü olaylarındaki artışın yatırımcıları inançlı liman varlıklara sevk etmesi sonucu doların yükselmeye devam edeceği kestirim ediliyor.

Euro, dolar karşısında Asya piyasalarındaki süreçlerde dün test ettiği iki ayın en düşük düzeyinin biraz üzerinde 1.1671 dolarda seyretti.

TL YILBAŞINDAN BU YANA YÜZDE 22 PAHA KAYBETTİ

Kur neredeyse her gün yeni bir tepeyi görüyor. Yılbaşından bugüne bakıldığında TL’deki kayıp %22 ile emsal para üniteleri ortasında en üstlerde bulunurken son 5 yıla bakıldığında ise TL %60’ın üzerinde kayıpla benzeri para üniteleri ortasında açık orta en çok kaybeden para ünitesi oldu.

Reuters’ın 17 kurumun varsayımlarıyla yaptığı ankette medyan beklentisi TCMB’nin siyaset faizini %8.25’te sabit tutacağına işaret ediyor. 17 iştirakçiden 14’ü ise siyaset faizinin sabit tutulacağını öngörüyor.

TCMB’nin piyasaya sağladığı yüklü ortalama fonlama maliyeti 16 Temmuz’da siyaset faizinin 90 baz puan altına yani %7.34’e kadar gerilemişti. TCMB PPK’da faizleri sabit tutmasına rağmen likidite sıkılaştırma adımlarıyla fonlama maliyetini %10.65’e kadar çıkardı.

PPK’nın haftanın en kıymetli gündem unsuru olarak görülmesinin nedeni TL’de yeni ve kuvvetli paha kayıpları getirebileceği kaygısı.

Yapılan sıkılaştırmalara karşın mevcut ve ileri dönük enflasyon beklentilerinin de altında kalan para siyaseti sıkılığının, başta lokaller olmak üzere dövize yeni bir yönelim getirip getirmeyeceği izleniyor. Lokallerin altın dahil döviz mevduatları ise 218.7 milyar dolar ile yeni tarihi dorukta.

Aktüel bilgi bugün açıklanıyor. Bir bankanın Hazine yetkilisi, “Bugünkü faiz kararı TL’nin seyri, TCMB’ye Türkiye’nin iktisat siyasetlerine bakış açısı hakkında değerli bir gösterge olacak. Beklentim iktisat idaresinin tercih ettiği siyaset setinde bugün kapsamlı değişiklik yapılmayacağı, hasebiyle faizlerin sabit tutulacağı tarafında.

Yabancı açısından görüş net. Yabancılar gerçek faiz ödeyecek bir TL faiz siyaseti benimsenmediği sürece Türkiye’ye geri gelmiyor. Lakin içeride farklı bir durum kelam konusu. Bugünkü faiz kararı lokallerin daha fazla dövize yönelimini beraberinde getirmesi ihtimali taşıyor” dedi ve ekledi:

“TL mevduat faizi Temmuz başından bugüne %7-9 bandından %13’lere kadar kadar yükseldi. Fakat net TL getirisi hala enflasyona kıyasla olumlu ya da özendirek düzeyler değil. O yüzden bugün TCMB kararı lokkallerin döviz talebine tesirini yakından izleyeceğiz. TCMB faizi sabit fiyat ve bu lokaller açısından bir yönelim getirirse tahminen TCMB’den bağımsız, bankalar aracılığıyla dövize yönelimi adımları görebiliriz. Bu piyasa açısından şaşırtan olmaz. Son devirde kamu bankalarının TCMB’den daha güçlü sıkılaştırma uygulayabildiklerinin örneğini gördük” dedi.

SIYASET FAİZİ ARTMAZ İSE GLP FAİZİNDE ARTIŞ OLABİLİR Mİ?

Siyasetin politika faizi artışlarına sıcak bakmaması ve geçmişte faiz nedeniyle TCMB’de lider değişikliği yaşanmış olması nedeniyle, bankanın daha fazla sıkılaştırma için faiz koridorunun üst bandında bir artış yapabileceği piyasadaki beklentiler ortasında.

Reuters anketinde ise bu bahiste bir medyan beklentisi oluşmadı. Lakin TL’deki paha kaybını azaltabileceği için bu adım siyaset faizi artırmadan sıkılaştırmayı belirginleştirebilecek bir ihtimal olarak görülüyor.

Bu ihtimalin değerlendirmeye alınmasının nedeni TCMB siyasetinde sıkılaştırmanın üst hududunda geç likidite penceresi faizinin belirleyici rol oynaması.

Fakat TCMB’nin GLP’de bir artış için 2018 yılı Mayıs ayında gerçekleştirdiği sadeleşme olarak bilinen para siyaseti operasyonel çerçevesinde yine değişikliğe gitmesi gerekiyor.

Son günlerde %11.25 düzeyindeki geç likidite penceresi depo ve repo piyasasında kullanım ise belirginleşiyor. GLP’de dün depo ve repo olarak yaklaşık 25 milyar TL kullanım gerçekleşti.

TCMB’nin toplam fonlaması yaklaşık 250 milyar TL oldu. Iktisat idaresinin rekabetçi TL söylemi, TL’deki kıymet kayıplarına bir ölçüde tolere edebileceğine işaret ediyor, lakin TL’de paha kayıplarına ne kadar tolere edileceği ve bu sürecin TCMB rezervlerine tesiri ise piyasada tasa yaratan hususların başında yer alıyor.

Piyasalarda Yunanistan ve Avrupa Birliği ile Akdeniz’deki tansiyonu azaltacak diplomasi trafiği de yakından izleniyor. Türkiye’nin 5 yıllık kredi iflas takası primi (CDS) ise üst seyrini belirginleştirdi. Geçen haftalarda 500 baz puana yaklaşan CDS bu hafta başında 550’yi aştı. (REUTERS)

Sözcü