Merkez Bankası her ay nizamlı olarak beklenti anketleri düzenliyor. Düzenlenen ankette her ay 67’si finansal dal, 10’u gerçek bölüm, 12’si profesyonellerden oluşan 89 iştirakçiye iktisadın genel görünümüyle ilgili çeşitli sorular soruluyor. Anket sonuçları iştirakçilerin beklentileri temel alınarak hesaplanıyor.
HERKES BİRBİRİNE SORUYOR: NE KADAR OLUR?
Merkez Bankası beklenti anketi ekseriyetle TCMB’nin kendi kestirimi olarak lanse edildiği için vakit zaman baş karıştırıcı olabiliyor lakin sorulara verilen karşılıklar yatırımcıların ve piyasa aktörlerinin karşılıkları. Beklenti anketinde en fazla merakla beklenen bilgi ise dolar kurunun seyri oluyor. Herkes sokakta birbirine ‘dolar sence ne kadar olur?’ diye sorarken beklenti anketinde profesyonellerin karşılığı yer alıyor.
Örneğin anketin ocak sonuçlarına nazaran dolar kurunun yıl sonunda 6,41 olması öngörülürken kurun artık 7,60 olması öngörülüyor. Ocak ayında yüklü dolar kuru ortalaması 5,93 iken eylül ayında yüklü ortalama 7,45 olarak hesaplandı. Temmuz ayında sorulduğunda yıl sonunda dolar kurunun 7,02 olmasını bekleyen uzmanlar ağustos ayında 7,34, eylül ayında ise 7,60 yıl sonu kestiriminde bulundular.
Dolar kurunun yükselmiş olmasında pek çok etken var. Corona virüsü, Merkez Bankası’nın döviz ile çaba edecek rezervinin kalmaması, kamu bankalarının sattığı döviz ölçüsünün azalması bunlardan kimileri. Ama iç piyasada dövize olan talep de dolar kurunda talep yarattığı için kuru üstte tutuyor. 27 Aralık 2019 tarihinde vatandaşların bankalarda 107 milyar dolar kıymetinde döviz ve altını bulunurken 11 Eylül 2020 tarihinde bu sayı 119 milyar dolara yükseldi.
Yani yıl başından bu yana bankalardaki döviz cinsinden mevduatları ve altın hesaplarının kıymeti 12 milyar dolar arttı. Yıl başında mevduat bankalarında (şirketler dahil) 224 milyar dolar pahasında döviz ve altın bulunurken bu sayı 11 Eylül’de 248 milyar dolara çıktı. Altına olan yüksek talep de burada dikkat çekiyor.
Yıl başında bankalarda 9,9 milyar dolar kıymetinde değerli depo maden hesabı bulunurken (ağırlıklı altın) bu sayı 11 Eylül ile biten haftada 23,5 milyar dolara çıktı.
DARPHANE FABRİKA ÜZERE ÇALIŞIYOR
Vatandaşın altın talebinin artması Darphane sayılarına da yansıdı. Geçen yıl temmuz ayında yaklaşık 400 bin çeyrek altın basılırken sayı bu yıl 828 bine çıktı. İstanbul Mücevherciler Kuyumcular ve Sarraflar Derneği Lider Yardımcısı Mehmet Ali Yıldırımtürk sozcu.com.tr’ye yaptığı açıklamada, darphane üretiminin bu kadar artmasındaki en değerli nedenin banka üzerinden yapılan alım satım süreçlerinde artırılan vergi sonrası insanların fiziki altına yönelmeleri olduğunu söylemişti.
Sözcü
