Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), dünya genelinde zatürre hastalığıyla gayrete dikkati çekmek maksadıyla 12 Kasım’ı ‘Dünya Zatürre Günü’ olarak kabul etti. Dünya Zatürre Günü nedeniyle açıklamalar yapan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Banu Musaffa Salepçi, hastalığa yönelik bilgi vererek, ikazlarda bulundu.
ÇOCUKLARDA PASİF İÇİCİLİK ZATÜRRE SEBEBİ
Beden direncinin düşmesiyle ağız florasındaki bakterilerin çoğalarak zatürreye yol açtığını söyleyen Prof. Dr. Salepçi, “Bu bakteriler herkeste var ancak daha az sayıda oluyor. Beden direncinin düşmesi, bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla bakteriler çoğalıyor ve akciğerlere ulaşarak zatürreye sebep oluyor. Soğuk havalarda beden direncinin düşmesi, teneffüs yollarının savunma sistemlerinin kırılması da zatürre riskini artırıyor. Çocuklarda pasif sigara içicilik de zatürre nedeni o yüzden aileler çocuklarını yanında asla sigara içmesin. Çocukların ağız hijyenine ve dişlerini fırçalamasına da dikkat etsinler” diye konuştu.
HER YIL BİN BİREYDEN 28’İ ZATÜRRE OLUYOR
FOTO: SHUTTERSTOCK
Zatürrenin, dünya genelinde 5 yaş altındaki çocukların vefat nedenleri ortasında birinci sırada yer aldığını söyleyen Prof. Dr. Salepçi, “65 yaş üstü erişkinlerde ise yeniden mevte sebebiyet veren en değerli enfeksiyon hastalığı olarak karşımıza çıkıyor. Ateş, öksürük, balgam çıkarma bazen göğüs ağrısı ve çok yaygın olduğunda nefes darlığı biçiminde belirti veren zatürre en çok görülen akciğer hastalıklarından biri. Dünyada her yıl bin erişkinin 2 ile 15’inde zatürre görülüyor. Türkiye’de ise yılda bin erişkinin 3 ile 11’inde zatürre görülmektedir. Antibiyotiklerin bulunması, aşının rutin olarak uygulanmasıyla çocuklarda zatürreye bağlı ölümlerde düşüş var lakin ileri yaşta bu oranda değişiklik olmadı. Bilhassa 80 yaş üstü zatürre nedeniyle hastaneye yatanların yarısı hayatını kaybediyor. Dünyada yaşlı nüfus arttığı için zatürrenin hem görülme sıklığı hem de zatürreye bağlı hayat kaybı oranları yükseldi. Ağır bakım ünitelerinde ölümlerin yüzde 50’si zatürreye bağlı gerçekleşiyor” dedi.
ÇOCUKLUKTA GEÇİRİLEN ZATÜRRE AKCİĞERDE HASAR BIRAKIYOR
Herkesin zatürre olabileceğini fakat risk kümelerinde görülme sıklığının daha fazla olduğunu belirten Prof. Dr. Salepçi, “Gribal bir enfeksiyonu takiben beden direnci düştüğü vakit şahıslar zatürre olabiliyor. Bilhassa çocukluk çağında geçirilen zatürreden sonra akciğerde hasar kalabiliyor. Hava yollarında genişleme ve ömür uzunluğu sık tekrarlayan enfeksiyonlar vakit içinde akciğerde katılaşmaya yol açıyor. Akciğerlerde kalıcı hasar ve volüm kaybına sebep olabilir. Erişkin çağda da ağır geçirilen zatürre sonrası kronik akciğer hastalığı gelişebilir” diye konuştu.
YAŞLI, KRONİK HASTALIĞI OLANLAR RİSK ALTINDA
Risk kümelerini sıralayan Prof. Dr. Banu Musaffa Salepçi, “65 yaş üstü vatandaşlar, diyabet, kronik kalp, kanser ve akciğer hastaları risk kümesinde yer alıyor. Ayrıyeten, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar da risk altında. Örneğin romatizmal hastalığı olanların kullandığı ilaçlar. Ya da uzun periyodik kortizon kullanımı gerektiren hastalığı olan, dalağı alınan, alkol ve sigara kullanan bireylerde de zatürre riski artıyor” tabirlerini kullandı.
“RİSK GRUBUNDAKİLER ZATÜRRE AŞISI OLMALI”
Sigara içmemek gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Banu Salepçi, “Alkolü de mümkün olduğunca az kullanmalıyız. Zatürre aşısı çok değerli, bilhassa 5 yaşından küçüklere Sıhhat Bakanlığı talimatıyla 2008 yılından beri 2,4,6 ve 12’nci aylarda aşı yapılıyor. Yalnızca 2019 yılı ocak ayı itibariyle 6’ncı aydaki kaldırıldı. Çocukları aşıyla koruyoruz. Erişkinlerde ise öncelikli 65 yaş ve üstündekilere veriliyor. Rastgele bir sıhhat sorunu olmasa da 65 yaş üstü herkese zatürre aşısı yapılması öneriliyor. Onun dışında kaç yaşında olursa olsun risk kümesinde olanların aşı olması gerekiyor” dedi.
Zatürrenin Afrika ülkelerinde çocuklarda çok yaygın görüldüğünü anlatan Prof. Dr. Salepçi, bunun nedeninin yetersiz beslenme olduğunu söyleyerek, bakımsız, kimsesiz yetişkinlerde de yetersiz beslenmenin zatürre riskini arttırdığını lisana getirdi. (DHA)
Sözcü
