Toplantıda iki ülke ortasındaki bölgesel gelişmelerin ve corona virüsü salgınının gözden geçirildiğinin tabir edildiği bildiride, iki ülke cumhurbaşkanlarının heyetler ortası görüşmelerde bulundukları, bu görüşmelerde ikili iş birliğinin yanı sıra değerli bölgesel ve milletlerarası mevzuların ele alındığı belirtildi.

Bildiride şu sözlere yer verildi:

* İki ülke alakalarını, bölgesel gelişmeleri ve korona virüs (Covid-19) salgınının tesirlerini gözden geçiren taraflar, güçlü siyasi iradelerinden beslenen iyi komşuluk bağlarını daha da geliştirme konusundaki kararlılıklarını yinelemiş ve ikili bağlantılara dair kararların ortak çıkarlar temelinde aktif bir halde uygulanması istikametindeki kararlılıklarını söz etmişlerdir, COVID-19 salgınına ait olarak vatandaşlarına gerekli tıbbi hizmetlerin, ilaçların, materyallerin sunulmasında daha hazırlıklı olunmasını teminen salgınla uğraşta daha yakın istişare ve işbirliğinin değerini vurgulamışlardır.

TİCARET MÜNASEBETLERI

İki ülke ortasındaki işbirliğinin daha da derinleştirilmesi hedefiyle, ikili ve bölgesel hususlarda her düzeyde yakın siyasi diyaloğun ve ikili bağların farklı veçhelerini kapsayan düzenekler çerçevesinde istişarelerin sürdürülmesinin kıymetine vurgu yapılan bildiride şöyle denildi:

* İkili ticaret hacminde Covid-19 dahil olumsuz global şartlarından kaynaklanan azalma eğiliminin aksine çevrilmesini teminen ortak uğraşları ağırlaştırma, bu çerçevede Karma Ekonomik Kurul, Kara Ulaştırması Ortak Kurulu üzere düzeneklerden tam olarak istifade etme ve yeni ekonomik işbirliği alanları geliştirilmesi istikametindeki taahhütlerini yinelemişlerdir.

* Ekonomik işbirliğinin daha da ilerletilmesi, ikili ticaret hacminin artırılması, Covid-19’un oluşturduğu ekonomik sınamaların aşılması gayesiyle, 28. Karma Ekonomik Komite Toplantısı’nı, salgının oluşturduğu koşullar göz önünde bulundurulmak suretiyle mümkün olan en kısa vakitte gerçekleştirme isteklerini tabir etmişlerdir. Tercihli Ticaret Mutabakatı’ndan ortak çıkarlar temelinde tam olarak yararlanılmasının, mutabakatın kapsamının genişletilmesinin ve her iki ülke işadamları için yatırım ortamının iyileştirilmesinin değerini vurgulamışlardır.

* Halklar ortası temasların daha fazla teşvikini teminen, Covid-19’un oluşturduğu risklerin bertaraf edilmesinin ardından turizm ve kültür alanlarında işbirliğinin daha da güçlendirilmesinde mutabık kalmışlardır. Güç dalının kıymetine vurgu yaparak, ortak yarar temelinde bu alanda işbirliğinin sürdürülmesinin değerini teyit etmişledir.

TERÖRE KARŞI ORTAK HAREKET

PKK/PJAK ve bölgedeki tüm terör örgütlerinin Türkiye’nin ve İran’ın güvenliğine karşı ortak tehdit teşkil ettiğinin belirtildiği bildiride şu tabirler kullanıldı:

* Ortak sonlarda bulunan PKK/PJAK ve öbür terör örgütlerinin ögelerinin hareketlerine karşı mevcut işbirliği düzeneklerinden tam olarak istifade etmenin ve terörizme ve örgütlü suça karşı sonuç odaklı işbirliği maksadıyla, ortak operasyonlar dahil, eşgüdüm içinde adım atmanın her iki ülkenin sorumluluğunda olduğunu vurgulamışlardır.

* Bölgesel güvenliği ve istikrarı artıran çok taraflı diplomasinin müstesna bir başarısı olan ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2231 sayılı kararı ile onaylanan Kapsamlı Ortak Hareket Planı’nın (KOEP) korumasının değerini yine vurgulamışlar ve KOEP’in koruması için BMGK’da ahiren ortaya konan geniş tabanlı dayanağı memnuniyetle karşılamışlardır.

‘BÖLGESEL VE GLOBAL SÜREÇ’ VURGUSU

Ortak çıkarların, global ve bölgesel birlikteliğin ehemmiyetinin vurgulandığı bildiride şu sözlere yer verildi:

* Ortak çıkarları ilgilendiren bölgesel ve global hususları ele almışlar ve bu bağlamda, üniversal olarak kabul gören unsurlardan, bilhassa, memleketler arası hukuka tam hürmet ve çatışmaların barışçı yollarla çözülmesi ile kuvvet kullanımına yahut kuvvet tehdidine başvurmama unsurlarının, memleketler arası alakalara hâkim olmaya devam etmesi gerektiği görüşünü paylaşmışlardır.

* Suriye’nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini vurgulayarak, Suriye ihtilafının Astana formatı çerçevesindeki tüm mutabakatlar doğrultusunda ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2254 sayılı kararıyla uyumlu bir siyasi süreç yoluyla tahlile kavuşturulabileceğine dair inançlarını teyit etmişlerdir.

BÖLGE ÜLKELERE DİKKAT ÇEKİLDİ

Bölgesel ülkelerin de istikrarının ele alındığı bildiri de ayrıyeten şu tabirler kullanıldı:

* Irak’ın istikrarının, refahının ve güvenliğinin bölgesel ve memleketler arası barış ve istikrar için bir gereklilik olduğunun şuuruyla, Irak’ın toprak bütünlüğünün, siyasi birliğinin ve egemenliğinin korunmasına yönelik taahhütlerini teyit etmişler ve Irak Hükümeti’ne dayanaklarını yinelemişlerdir. İsrail-Filistin ihtilafının kapsamlı, adil ve kalıcı tahliline sarsılmaz dayanaklarını vurgulamışlar, bu bağlamda, başşehri Kudüs olan bağımsız ve hükümran bir Filistin Devleti’nin kurulması muhtaçlığını yinelemişlerdir.

* Üçüncü ülkelerin Filistin Davasını zayıflatma teşebbüslerine karşı Filistin’e dayanaklarını tabir etmişlerdir. Afganistan’da sürdürülebilir barışın ve istikrarın, fakat gerçek manada Afgan öncülüğünde ve sahipliğinde olacak siyasi tahlile yönelik bir barış süreciyle sağlanabileceğini vurgulamışlar ve bu türlü bir tahlile dayanaklarını beyan etmişlerdir.

TÜRKİYE İLE İRAN ORTASINDA MEMLEKETLER ARASI İŞBİRLİĞİ

Bildiri şu sözler ile tamamlandı:

* İki ülkenin birlikte üye olduğu Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve Inanç Arttırıcı Tedbirler Konferansı (CICA), Gelişen Sekiz Ülke (D-8) üzere memleketler arası örgütler çerçevesindeki işbirliğinin ehemmiyetini vurgulamışlardır. Parlamentolararası Birlik (IPU), Asya Parlamenterler Asamblesi (APA), İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği (İSİPAB) üzere bölgesel ve milletlerarası parlamenter örgütler çerçevesinde ikili işbirliğinin teşvikini teminen iki ülke yasama organları ortasındaki etkileşimin kolaylaştırılması tarafında iyi niyetlerini tabir etmişlerdir. (İHA)

Sözcü