Pandeminin başlangıcından bu yana Covid-19 hastalarının pek birçoklarının koku ve tat alma duyularını yitirdiği tespit edildi. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. İnanç Güvenç’e yeni corona virüsünün koku ve tat duyuları üzerine tesirlerinden, tedavi yollarına kadar merak edilen birçok noktayı sordum… İşte yanıtları…
Prof. Dr. İnanç Güvenç
KOKU VE TAT DUYULARI NASIL ETKİLENİR?
Koku ve tat yakından alakalıdır. Tat hududu etkilenmese bile koku alamadığımız vakit yediğimiz yiyeceklerin lezzetini alamayız. Koku sonu burnun tavanında, ‘koku alanı’ ismi verilen kısıtlı bir alana hudut lifleri verir. Bu hudut lifleri direkt dış ortama, hasebiyle virüs taarruzlarına açıktır. Covid-19’da koku duyusunun etkilemesiyle ortaya çıkan tat kaybının yanı sıra lisan üzerindeki birtakım reseptörler aracılığı ile direkt tat duyusunun etkilenebileceği de ileri sürülmektedir.
TEK BELİRTİ OLABİLİR Mİ?
Covid-19’un klasik belirtilerine ani koku ve tat alma bozukluğu da eklenebilir. Lakin kimi olaylarda Covid-19 öbür hiçbir semptom olmaksızın sadece ani koku ve tat kaybıyla ortaya çıkabilir.
BU SORUNU YAŞAYANLAR NE YAPMALI?
Ani koku ve tat kaybı olan hastaların birinci etapta kulak burun boğaz polikliniklerinden randevu almasına gerek yoktur. Bu hastaların direkt Covid-19’a yönelik PCR testi yaptırmaları uygun olacaktır. Elbette ani koku alma bozukluğuna yol açan tek virüs, SARS-CoV-2 değildir. Lakin günümüzde ‘olağan şüpheliler’ listesinin başında yer almaktadır. Testin negatif çıkması durumunda ise ileri tetkik için bir kulak burun boğaz uzmanına başvurulması yerinde bir yaklaşım olur.
KALICI MIDIR?
Çalışmalar Covid-19’da meydana gelen koku ve tat kaybının birçok hastada süratli bir formda, büyük oranda birinci birkaç hafta içinde ortadan kalktığını göstermektedir. Buna rağmen olguların az bir kısmında koku kaybı bir ayı geçmektedir. Genelgeçer bir kural olarak bir virüs enfeksiyonu sonrası koku kaybı altı ayı geçtiyse kelam konusu kayıp kalıcı olabilir. Bu durumun ender görüldüğünü belirtmek isterim.
TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
Covid-19 enfeksiyonu sonrası koku kaybı haftalar içinde iyileşmemişse ve bilhassa mühlet bir ayı aşmışsa hasta bu mevzuyla ilgilenen bir kulak burun boğaz uzmanının düzenleyeceği koku terapisinden fayda görebilir. Bu tedavide kimi kokular muhakkak bir sistematikle ardışık olarak hastaya koklatılarak koku duyusunun iyileştirilmesine çalışılmaktadır.
Sözcü
