Fransa üretimi FS Foch isimli nükleer gemi 1960 – 2000 yılları ortasında faaliyet gösterdi. 2000 yılında Brezilya’ya satıldı. Uçak gemisine Nae Sao Paulo ismini veren Brezilya, 2017 yılında devre dışı bıraktı. 12 Mart 2021 tarihinde gemi gövdesi 1 milyon 818 bin dolar ile açık artırmaya çıkarıldı. Gemiyi Türk firması Sök Denizcilik ve Ticaret AŞ aldı. Bu şirket ismine ihaleye Brezilya merkezli Cormack Maritima katıldı. Sök Denizcilik şirketi, geminin Haziran ayında Aliağa Gemi Söküm Bölgesi’ne getirilmesi için Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na müracaatta bulundu.
GEMİDE ARAŞTIRMA VE ÖLÇÜM YAPILDI MI?
Brezilya’nın hizmet dışı bıraktığı savaş gemisinin sökülmek için İzmir Aliağa’ya hakikat yola çıktığı haberi çevrecileri ve bilim insanlarını ayağa kaldırdı. Aliağa Liman Başkanlığı’na dilekçe veren ALÇEP;
“Karasularımıza geri dönüştürülmek üzere gemi girmesini istemiyoruz. Gemi söküm bölgesi kapatılsın” dedi. Platform, Nae Sao Paulo’nun Türkiye’ye girişinin yasaklanması için hukuk çabası başlatacaklarını açıkladı. Türkiye Mimar Mühendis Odaları Birliği İzmir Vilayet Uyum Konseyi, kelam konusu uçak gemisinin 600 ton asbest ve radyoaktif unsur barındırdığı tezine vurgu yaptı, “Bu bahiste araştırma ve kontrol yapılmış mıdır” diye sordu. Yapıldıysa tahlil sonuçlarının kamuoyuna açıklanmasını istedi.
“ÜLKEMİZ ATIK ÇÖPLÜĞÜ HALİNE GETİRİLEMEZ”
TONU 450 DOLAR FAKAT TÜRKİYE’YE 75 DOLARA VERİLDİ
Heyet, hurda geminin fiyatının doğurduğu kuşkuyu da lisana getirerek şu sözleri kullandı: “Geminin alım fiyatının ton başına 75 dolar olduğu sav edilmektedir. Gemi söküm bölümünde ortalama metal fiyatının ton başına 450 dolar olduğu bilinmektedir. Satın alma fiyatı piyasa ortalamalarının çok altında olan bu geminin fiyatı, ucuzdur vardır bir hikmeti sorusunu da gündeme getirmektedir.”
FRANSA’NIN NÜKLEER SAVAŞ GEMİSİYDİ
“FRANSA’NIN PİSLİĞİ FRANSA’DA TEMİZLENSİN”
25 yıl boyunca Aliağa Gemi Söküm Bölgesi’nde araştırmalar yapan etraf ve kimya uzmanı Prof. Dr. Ertuğrul Barka SÖZCÜ’ye değerlendirmelerde bulundu. Barka, kelam konusu gemilerde asbestten daha tehlikeli ağır metaller ve radyoaktif husus bulunduğuna dikkat çekerek şöyle konuştu: “Nasıl altın madenciliği salt siyanür tehlikesine odaklanarak tartışılıyor ve doğayı yüzlerce yıl kirleten ağır metaller gözardı ediliyorsa, burada da asbeste kilitleniliyor. Evet, asbest tehlikeli lakin çok daha vahim olanı, bu gemilerin ağır yağlar, ağır metaller ve radyoaktif unsur barındırması. Bu, Fransa’nın nükleer gemisiydi. Fransa emperyalizminin siyasal ve ekonomik çıkarları için dünya denizlerinde cirit attı. Fransız devleti kendi halkının sıhhatini ve tabiatını korurken, senin ülkeni ekolojik yıkıma uğratacak. Bu ekolojik emperyalizmdir. Fransa’nın pisliği Fransa’da temizlenmelidir.”
İZMİR RADYASYON ÇÖPLÜĞÜ MÜ
Uygar ülkelerin sonlarına sokmadığı zehir yüklü mevt gemilerinin Türkiye’ye getirilmesine yönelik yakın tarihte birçok olgu var. 2006 yılında 60 ton asbest barındıran Hollanda gemisi Otopan Aliağa’ya getirilmişti. 2015’te FPS Kuito isimli Bahama bayraklı petrol tankeri, radyoaktif unsur yüklü olduğu açıklamalarına karşın, ölçüm yapılmadan Aliağa Gemi Söküm Bölgesi’nde parçalanmıştı. 2016’da Fransa bandralı Ethan (Methania) isimli gaz tankeri sökülmek üzere Aliağa’ya getirilmişti. Ayrıyeten, okyanuslardan getirilen 15 petrol platformunun söküm süreci de tekrar bu merkezde yapıldı. Öbür yandan, İzmir’in metropol ilçelerinden Gaziemir’deki yaklaşık 100 bin ton radyoaktif unsur hala bertaraf edilmedi. Tüm bunlar, “İzmir radyoaktif unsur çöplüğü mü” sorusunu gündeme getirdi.
Sözcü
