Araştırmacılar, mektuplarında “TDI reklamcılığı eğlenceli bir oyun değil, gerçek sonuçları olan kaygan bir eğimdir. Bağımlılık yapan hususlar bir yana, eser satmak hedefiyle insanların zihinlerine hayaller yerleştirmek değerli etik soruları gündeme getiriyor. Hayallerimiz kurumsal reklamcılar için bir oyun alanı olamaz” diye yazdılar.

İhtar bilhassa yılın en itibarlı etkinliklerinden biri olan Harika Bowl’da yayınlanmış bir kampanyadan sonra geldi. Coors isimli bira markasının tanıtım görüntüsünde, markanın hayal araştırmalarına katılan deneklere uykuya dalmadan evvel şelaleler, dağlar ve Coors imajlarını ve seslerini içeren ve bir uyku bilimcinin yardımıyla oluşturulan görüntü izletiliyor. İştirakçiler ayrıyeten görüntünün bir kontağını arkadaşlarına gönderirlerse armağan Coors alabiliyorlar. Düş manipülasyonuna kaç kişinin katıldığı muhakkak değil.

Coors isimli bira markasının tanıtım görüntüsünde, markanın düş araştırmalarına katılan deneklere uykuya dalmadan evvel şelaleler, dağlar ve Coors imgelerini ve seslerini içeren ve bir uyku bilimcinin yardımıyla oluşturulan görüntü izletiliyor.

“UYKUYU SİLAHLANDIRARAK HAYALLERİ KULLANACAKLAR”

Harvard Tıp Fakültesi’nde bilişsel bir sinirbilimci ve psikiyatri profesörü olan Bob Stickgold, Coors’un başka şirketler tarafından potansiyel olarak tekrarlanabileceğine inandığı eforları hakkında şunları söyledi: “Bundan daha berbatı olabilir mi bilmiyorum. Bir reklam kampanyası muhtemelen uykuyu silahlandırarak geliştirilebilir.”

Araştırmacılara nazaran hayal kuluçkası kavramı; bir kişinin belli bir mevzu hakkında hayal görmesine yardımcı olmak için uyanıklık sırasında binlerce yıldır kullanılan teknikler olarak tanımlanıyor. Son on yılda yapılan araştırmalar ise insanların hayallerinin daha fazla amaç alınabileceğini ve insanların uyurken ortaya çıkan fikirlere epey hassas olabileceğini gösteriyor.

DÜŞ REKLAMCILIĞI GERÇEK OLABİLİR Mİ?

2014 yılında yapılan bir araştırma, uyurken sigara ve çürük yumurta kokusuna maruz kalan sigara içenlerin takip eden hafta boyunca yüzde 30 daha az sigara içtiklerini göstermişti.

Şimdiye kadar yapılan araştırmaların birden fazla olumlu sonuçlara yönelik olsa da, bilim insanları hayal reklamcılığı tehdidinin gerçekleşmesinden korkuyorlar ve giderek daha fazla kablolu hale gelen bir dünyada bunun istekli iştirakle sonlu olmasını pek mümkün bulmuyorlar.

HAYALLERE MÜSAADESİZ SIZABİLİRLER

Stickgold; “30 milyona yakın insan, yatak odalarında Alexa tipi aygıtlara sahip. Ve bu aygıtlar istedikleri vakit istedikleri her şeyi oynatabilir. Reklamcılar sabah saat 2.30’da oynatmak istedikleri reklamlar için reklam vakti satın alabilirler” diyor.

Stickgold, hedeflenmiş düş kuluçkasının alenen yapılmayabilineceğine de dikkat çekiyor. Stickgold, bunun bir televizyon yahut YouTube reklamı sırasında bir eser her görüldüğünde belli bir ses çalarak potansiyel olarak yapılabileceğini de söylüyor. Bu da tekniğin kullanıldığından insanların haberdar bile olamayabileceğine işaret ediyor.

Bilim insanlarının imzaladığı mektupta, eserlerin hayallere girmesini önlemek için reklamcılık konusunda daha katı düzenlemeler yapılması davetinde bulunuldu. Araştırmacılar, birtakım şirketlerin düşlere girme potansiyelini faal olarak incelediklerini söylese de Amerika Birleşik Devletleri Federal Ticaret Komitesi, sıkıntıya girip girmeyeceği konusunda şimdi yorum yapmadı.

Stickgold ve öteki uyku uzmanları, “Proaktif harekete ve yeni gözetici siyasetlere ivedilikle muhtaçlık olduğuna inanıyoruz” dedi.

Sözcü