İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, selin vurduğu Van’ın İran sonundaki Başkale ilçesinin Esenyamaç Mahallesi’nde incelemelerde bulundu. Soylu, “Son üç yılda İran hududunda 1 milyon 250 bin kaçak göçmenin geçişi engellendi. Şayet bunlar engellenmeseydi hepsi Türkiye’ye gelirdi. Hududumuzun öbür tarafında şu an 2 milyon göçmen var. Kaçak geçişlere karşı hudutta her türlü tedbir alınmış durumdu. Şu anda da rastgele bir göç dalgası yok” dedi.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Hakkari’nin Yüksekova ilçesindeki üs bölgesi ziyaretinin akabinde helikopterle 31 Temmuz’da selin vurduğu Van’ın İran hududundaki Esenyamaç Mahallesi’ne geldi.

Burada Van Valisi ve Büyükşehir Belediye Lider Vekili Mehmet Emin Bilmez, AKP Van Milletvekili Abdulahat Arvas, Başkale Kaymakamı Asım Solak, Vilayet Jandarma Kumandanı Tuğgeneral Hüseyin Bekmez, Vilayet Emniyet Müdürü Atanur Aydın, AKP Vilayet Lideri Kayhan Türkmenoğlu, Büyükşehir Genel Sekreteri Mehmet Fatih Çelikel ve kurum amirleri tarafından karşılanan Bakan Soylu, selde konutları hasar gören vatandaşları ziyaret edip, sıkıntılarını dinledi.

Soylu, selde son anda kurtarılan Mukadderat ve annesi Selime Yurtseven ile görüştü. Yapılan hasar tespit çalışmaları ile ilgili de bilgi alan Soylu, o tarihte Başkale’de sel felaketi yaşanırken, kendilerinin de yangın bölgesinde olduğunu söyledi.

“Esenyamaç Mahallesinde yıkılmış 38’e yakın ve yine yapılması gereken ev var” diyen Bakan Soylu, şunları söyledi:

* Bunlarla ilgili hasar tespitleri yapıldı. Bunlar gerçekleştirilecek. Başka birtakım hasarlar var, onlar da sağlanacak.

* Yani buradaki sistemimiz eski halinden daha hoş bir hale dönene kadar, devlet, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla buradan elini çekmeyecek. Biz sizin buyruğunuza amadeyiz.

* Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ile bir görüşme yaptım. Mezralarıyla yaklaşık 2 bin 500 nüfusu bulunan mahalleye Sıhhat Bakanlığının sıhhat meskeni yahut sıhhat ocağı yapmasının kelam konusu olabilir.

“VAN-İRAN HUDUT ÇİZGİSİNDEKİ 241 KİLOMETRELİK BETON DUVARIN 175 KİLOMETRESİ BİTTİ”

Şırnak’ta hem Dicle’nin hem de Habur ve Hezil çayının birleştiği Irak hududunda birinci etapta 34,5 kilometrelik bir sedde, birebir vakitte da bir duvar çalışması olduğunu kaydeden Bakan Soylu, şöyle konuştu:

* DSİ hazırlığını yaptı. İçişleri Bakanlığı Vilayetler Yönetimi Genel Müdürlüğü üzerinden çıkacak, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı da burada TOKİ’nin yaptığı duvarlar üzere gerçekleştirecek. Oradan Hakkari’ye geçtik.

* Hakkari’de şu anda tekrar yaklaşık 43 kilometrelik bir duvarımız kelam konusu. Bu da Esendere’den başlayan Hakkari- İran sonu. Şu ana kadar 15,5 kilometresi bitti, 4,5- 5 kilometre daha, 20 kilometreyi tamamlayacak bir hudut duvarını bu yıl sonu prestijiyle gerçekleştireceğiz. İnşallah önümüzdeki yıl oradaki sınırın kritik olan kısmını bitirip, öbür hatta hakikat geçeceğiz.

* Tekrar bilhassa toplam büyüklüğü 120 kilometre civarında olan yerde birtakım yerler var. Oraya da farklı önlemler alacağız. Yani 3 bin metrelerden bahsediyorum. Öbür yerlerde devam edeceğiz. Bizim bir Iğdır- İran sonumuz vardı, bir Ağrı- İran hududumuz vardı. Iğdır-İran hududuyla Ağrı- İran hududu ve Van- İran hududunun 241 kilometresinin 175 kilometresi şu an sona erdi, yapıldı.

* Van’da 2- 3 etap var, bu etaplardan birisinde ağır mayın paklığı var. Çabucak çabucak bitti sayılabilir. Biten kısmın montesine bugün başlandı. Van- İran sonundaki 231 kilometreyle ilgili de yaklaşık 1 milyar liralık keşif bedeli var. Maliye Bakanlığımızla konuşuldu.

* Sayın Cumhurbaşkanımız talimatını verdi ve Van-İran sonunun, şu an ihale edilen ve üretim kademesinde olan 64 kilometrenin dışındaki 230 kilometrelik kısmı de yaklaşık keşif bedeli 1 milyar lira olan hudut duvarları da ihaleye hazır hale getirilmesi için bütün çalışmaları yapılıyor.

* İran hududunun tamamı Hakkari, Van, Ağrı ve Iğdır dahil olmak üzere güvenlik duvarlarıyla bir arada bitecektir. Bu yıl itibariyle Van açısından söyleyebilirim; bu 220 kilometreyi bitirmeye çalışacağız. Zira geçen yıl güçlü kış koşullarında çalıştık, bu yıl da çalışacağız.

Hudut sınırında alınan güvenlik tedbirlerine de değinen Soylu, şunları belirtti:

* Türk Silahlı Kuvvetleri, hudutta gerekli önlemleri almış vaziyette. Biz bugün bu önlemleri alıyor değiliz, yaklaşık 3 yıldır gerek kaçak göç gerek uyuşturucu ticareti, gerekse terörle gayret sebebiyle burada tüm önlemlerimizi alıyoruz.

* TSK huduttaki müdafaa önlemlerini alıyor. İçişleri Bakanlığı olarak İran hududundaki tüm duvarları gerek fiziki güvenlik sistemlerini gerekse de yalnızca 108 milyon avro bu da 1 milyar liranın üzerinde 341 elektro- optik kuleler, birebir vakitte termal kameralar ve bağlantı kuleleri olmak üzere bütün hudut uzunluğuna örüldü. O projenin de yüzde 90’ı sona erdi.

“SON 3 YILDA HUDUTTA BİR MİLYON 250 BİN KAÇAK GÖÇMENİN GEÇİŞİ ENGELLENDİ”

Bakan Soylu, İran hududunda son 3 yılda 1 milyon 250 bin kaçak göçmen geçişinin engellendiğini belirterek, şöyle devam etti:

* Biz bu önlemleri almamış olsaydık, 1 milyon 250 bin kaçak göçmen Türkiye’ye gelmiş olacaktı. Pekala bu ne sağlıyor. Bu, daha fazla gelecek olanların da caydırıcılığını sağlıyor.

* Elektro-optik kulelerin dışında, hudut duvarlarında termal kameralar, fiber optik kablolar ve hareket algılayıcı kameralar, bunların birebir vakitte karakollara eş vakitli yansıtılması olarak teknolojik bir sistem de kuruldu.

* Van Gölü’nün korunması daha evvel jandarmadaydı. Bilhassa denizlerde, Ege ve Akdeniz’de göçmenle çabada çok değerli deneyimleri olan Kıyı Güvenlik Komutanlığımızı Van Gölü’nden de sorumlu bir hale getirdik.

* Bunların çok uzun vakitten beri hem terörle çabada hem de bilhassa kaçakçılık, uyuşturucu ve kaçak göçmen uğraşında alınan önlemdir. Peki bunun sonunda Türkiye’de ne oldu? Bunu açık bir halde tabir edeyim.

* Şayet biz bu önlemleri almasaydık, şu anda sonumuzun çabucak öteki tarafında 2 milyon kaçak Afgan göçmen var. Kaçak göçmenlerin güzergahlarında alarm halindeyiz. Bir taraftan Trakya, Edirne çizgisinde, birebir vakitte Ege sınırında, kısmen Akdeniz çizgisinde alarm halindeyiz.

* Bütün buralarda yakalamalarımızı gerçekleştiriyoruz. Türkiye’nin bu göç gayretini ortaya koyduğu için etrafındaki coğrafyada göç baskısını engelleyebildik. İdlib’de 3.8 milyon insan yaşıyor. Hududumuzun çabucak tarafında.

* Afrin’de 600 bin insan yaşıyor, Fırat Kalkanı bölgesinde yaklaşık 1.2 milyon insan yaşıyor. Resulayn ve Tel Abyad yani Barış Pınarı bölgesinde de 350 insan yaşıyor. Etrafımızdaki sonda kendi yerlerinden edilmiş yaklaşık 8 milyon insan yaşıyor.

* Türkiye uzun yıllardan beri bu göçü önemli bir formda tutabilen bir kabiliyete sahip. Bunu nasıl sağlıyor? Artık buradaki arkadaşlarım hatırlayacaklardır. Bizi küçümsediler ve bize kızdılar Türkiye’deki kimileri.

* Dediler ki İdlib’de niçin mesken yapıyorsunuz? Sizin derdiniz ne? Sizin ne işiniz var Çobanbey’de Azez’de, El Bab’ta, Resulayn’da Tel Abyad’da Afrin’de. Biz oraları inançlı bölge olarak o insanların yaşayabileceği ve buradan da 461 bin insanın geri dönebileceği bir noktaya taşıdık.

* İdlib’de Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatıyla yaklaşık 50 bin briket ev yaptık. 42 bini tamamlandı. Oburu de tamamlanıyor. Buraya 300 bin insan şu anda yerleşti. Yüz bine çıkaracağız ve 300 bin insan daha yerleşecek.

* Şu ana kadar Afganistan’dan sonlarımızın ötesine ağır bir göç dalgası yani var, olağandışı bir göç dalgası belirmemiştir. Bu hususta takiplerimiz devam etmektedir.

* Buna karşı alacağımız önlemler vardır. Kaçak göçle mücadelemiz harika formda sürmektedir. 2016’dan bugüne kadar yaklaşık Afganistan’dan Türkiye’ye kaçak olarak gelenlerin ortalama yüzde 30- 35i kendi ülkelerine geri gönderilmiştir.

* Son yıllarda bu sayı yüzde 45- 50 düzeyine çıkmıştır. Yani her 2 Afgandan biri kendi ülkesine Afganistan’la yapmış olduğumuz mutabakatlar çerçevesinde geri gönderilmişti. Söz etmem gerekir ki bunların bir kısmı hem Ege Denizi’nden hem de Edirne hududundan yurt dışına gitmişlerdir.

* Türkiye’de tüm bu hesaplamaları yaptığımızda 183 bini kayıtlı olan, bunun 62 bini milletlerarası muhafazada mülteci statüsünde, geri kalanı da çok uzun yıllardan beri 120 bin ikametli göçmen, toplam 183 bin.

* Yaklaşık 100 bin ila 120 bin civarında da bir kaçak göçmenin olduğunu kestirim ediyoruz. Bizim yaptığımız değerlendirmeler çerçevesinde bunun bu türlü olduğu konusunda bir kıymetlendirmemiz kelam konusu. Bunun da yaklaşık 10 bini Geri Gönderme Merkezlerimizde. DHA

Sözcü