Başarılı sanat hayatının yanı sıra toplumsal hassaslığı ile de tanınan Ayşegül Aldinç, SÖZCÜ okurlarına çarpıcı açıklamalar yaptı. İşte Aldinç ile pandemiden etraf sıhhatine, İstanbul Sözleşmesi’nden Atatürk sevgisine, dünden bugüne kadar çok özel röportajımız.

Nasıl bir ailede yetiştiniz? 

Spor müellifi merhum Orhan Aldinç’le fotoğraf Öğretmeni Süheyla Aldinç’in tek çocuğu olarak dünyaya geldim. Annemden fotoğraf yapma yeteneğini almışım, ki babamın da bu alanda çok beğenilen çalışmaları vardı. Edebiyat istikameti kuvvetli olan babamdan da yazı yazabilme yanımı edinmişim. Ailede müzikçi, oyuncu pek kimse yoktu hatırladığım. Baba tarafımda yalnız, eski ismiyle Yugoslavya’da opera sanatkarları varmış sonradan öğrendim.

Çocukluğunuz nasıl geçti?

Çocukluğum, tek çocuk olduğum için çok konforlu geçti. Ancak daima bir kardeşim olsun istedim. Annem Davutpaşa Ortaokulu’nda öğretmenlik yaptığı ve oraya yakın olduğu için ilkokul yıllarım Fındıkzade Kızılelma Caddesi ve civarında geçti. Yaramaz olduğumdan ve annem biraz nefes almak istediğinden olsa gerek, orta 1’i Kandilli Kız Lisesi’nde yatılı olarak okumamı uygun gördü. Sonra dayanamadı ve öğretmenlik yaptığı Davut Paşa Ortaokulu’na aldı beni. Orta 2′ yi orada, annemin Feriköy Ortaokulu’na tayini çıkması üzerine orta 3′ ü de bu okulda okudum.

Eğitimim semtler ortası mekik dokuyarak geçti özetle. Sonra Sulanahmet Erkek sanat Okulu Makina Ressamlığı Kısmı, o bitince de Tatbiki Hoş sanatlar Seramik Kısmı diploması. Okul hayatım bu türlü.

Instagram’daki sayfamda da kolay okunabilir bir üslupla farkındalığımı yazıyorum sıkça. Bu, benim de misyonum, sorumluluğum. Sahne sanatlarıyla bilinenlerimizin tamamı, bazılarının zannettiği üzere fildişi kulelerinde oturup, gövdeye buzlu badem indirmiyor!

Sanata ilginiz nasıl oluştu?

Her şey bir yana okuduğum tüm okullarda fırsatını buldukça arkadaşlarıma müzik söylerdim. Fındıkzade’deki konutumuzda yaşarken, annem okula gittiğinde beni giriş katı komşularımız Zeki Bey’lere bırakırdı. Ben de onlar sıkılmasın diye onlara dansım devinmelerle müzikler söylerdim. Fikirli bi çocukmuşum. Kendimi bildim bileli müzikçi ve oyuncu olmak istedim.  İkisi de birbirinden farklı düşünülmemesi gereken kollar aslında. Müzik söylemenin içinde oyunculuk, oyunculuğun da bir ritmi, nüansı, melodisi var. Ünü dünyaca kabul görmüş tüm sanatkarlarda da bu iki özelliğin olduğunu fark etmem sonralara dayanıyor. Yazma isteği ise babama özenmemden…

Ses sanatçılığı, oyunculuk ve yazarlığınızın yanısıra, bir müddet müzik öğretmenliği de yapmışsınız.

Evet, başarısız geçen altı aylık bir evlilikten sonra o yıllar Akaretler’de bulunan Anafartalar Ortaokulu’nda ücretli  fotoğraf ve müzik öğretmenliği yaptım. 

Terapi üzereydi. Bazen yolda rastlaşıyoruz öğrencilerimle. Onlar yanıma gelip hatırlatıyorlar kendilerini. Kocaman adamlar olmuşlar doğal olarak. Tanımam mümkün olmuyor haliyle? ‘Ne çabuk büyümüşüz daima beraber’ diyorum.

Toplumsal hassaslığı olan bir sanatçısınız. 

Unvanlarımız, konumlarımız ne olursa olsun hassas olmak insan olmanın gereği… Aydınlık bir gelecek, aydınlık beşerlerle mümkün olabilir. Aksini düşünmek yaşadığımız çağın gerisinde kalmayı seçmektir. Haksızlıklara dayanamamak ise insani bir refleks.

Türkiye’de bayan olmak ve İstanbul Kontratı hakkındaki niyetleriniz nedir?

Karşı olunabilirliğini aklım almıyor. Uygarlık tarihi hocamız, merhum Server Tanilli birinci dersinde “antagonizma”dan kelam etmişti ve anlayabilelim diye paralel örneğini vermişti. Uzlaşmaz fikirlerin kesişmeyeceğiyle ilgili. Yaşadıklarımızdan bunu çok daha iyi anlayabiliyorum. İstanbul Sözleşmesi’ni gerekli kabul eden kesim, bu kontratın karşısında olanların argümanlarıyla asla uyuşamayacak. Olan, olmaya devam ettiği üzere tekrar bayanlara olacak. Karşı olanların dışında bu mukavelenin ne olduğuyla ilgili fikri olmayanın merakı da yok anladığım kadarıyla. İstanbul ile ilgili bir durum mukavelesi sananlar, hiç fikri olmayanlarla, hatta fikri olmayıp zikri olanlarla yarışıyor.

1988 yılında çıkan “Ve Ayşegül Aldinç albümü ağır istek üzerine 20 gün evvel CD formatında tekrar müzikseverlerle buluştu.

Sizi yalnızca insan hakları değil, hayvan hakları ve etraf sıhhati savunmasında da görüyoruz. Benim unutamadığım aktivitelerinizden biri, 1989 yılında İzmir Aliağa’da katıldığınız harekettir. Yapılmak istenen termik santrale karşı el ele insan zinciri oluşturulan aksiyonda istekli olarak konser vermiştiniz. Cem Karaca ve Nejat Yavaşoğulları da oradaydı. O günleri sizden dinleyelim.

Evet. Bir işe yaradığımı hissetmeye başladığım günlerdi. Hayvansever olmak da insan olmanın gereği. Hayvansevmez nasıl olunur mesela bunu da aklım almıyor. “Doğayı Sev, Yeşili Koru” öğretisiyle büyüdük. Gözümüzün yettiği her yerde bu tabelalar yok muydu? Hala var. Lakin işte insanın gönlünün de yetmesi gerekiyor. Gönlünün razı olmaması gerekiyor. Dünyada da bu bu türlü ne yazık ki.  Alev alev yanıyoruz. Rant peşinde olmaya devam edenlerin kefenleri bol cepli sanırım!

Bir yandan tabiatın tahribatı, öteki yandan salgın hastalıklarla gelen bu şiddetli devir insanlığa neler öğretiyor?

Nefes almanın kıymetini her şeyden evvel. Virüs insanı boğarak öldürüyor.

Eşyanın, çulun, çaputun değersizliğinin farkına varıyor, temasın kıymetini, endişenin insanı nasıl da pasifize ettiğini fark ediyorsun. Tahminen de istenen budur, onu da bilemedim.

“Nereden çıktı bu Corona Salgını” diye düşünüyor musunuz?

Birilerine illa ki tuhaf gelecektir lakin ben bu virüsün kesinlike yarasa, pangolin ve gibisi hayvanlardan bulaştığına inanmıyorum. Laboratuvar eseri olduğunu düşünenlerdenim. Özetle  insanlığın genel manada başına gelen tüm felaketlerden pek bir şey öğrendiğini de sanmamaktayım.  Öğrenseydik tedbir alıp başa çıkabilirdik.

Düzgün bir gözlemcisiniz. Corona Salgını ile uğraş sürecine dair izlenimlerinizi paylaşır mısınız?

Maske takma ve uzaklık konusundaki aymazlığın nedenini illa ki cehalete bağlamak,  sorumluluğunun şuurunda olan kesitin ne kadar haklı olduğuyla ilgili de bir rahatlama sağlamıyor.  İnsan ölümlü bir varlık. Lakin vefatı bir tek kendine yakıştırmıyor. Maske kolda, başta, çenede durumları, “bana bir şey olmazcılık” sorumsuzluğu  daha çok insanın canını  yakacağa benziyor.

Ünlü sanatçı 1989’da Aliağa’da etraf eyleminde…

Sizce şu anda neredeyiz?

Tehdit manasında dünyaca eşitlendiğimiz bir durumdayız. Vakitle ahenk sağlanıyor. Sağlanmak da zorunda. Kendi cephemden en azından bu bu türlü. Genel olarak ruh sağlıklarımız Allah selamet yalnız natürel. Derdim kurallara uymamakta direnenlerle daha çok. “Yeni Normal” ismiyle bize sunulan rahatlığı olağan kabul edip, bunu abartarak, hatta Don Kişot’un yeldeğirmenlerine karşı savaşı üzere alt edemeyeceği bu belanın maskesiz, tedbirsiz üstüne  üstüne gitmek, ruhsal olarak “ben senden korkmuyorum”  mecnun cüreti midir, anlaşılır üzere değil. “Sen  bu türlü düşünüp davranma sorumsuzluğunu sergilerken, ben sevdiklerime ziyan verir miyim” telaşıyla endişemden meskene kapanıyorum. Bu ortada burdaki ‘ben’ i şahsî olarak kullanmadığımı belirtmem gerek.

Sıhhat görevlileri  bu sorumsuzluk  ve onun getirdiği yayılım yüzünden birer birer ömürlerini yitiriyor. Yüzlercesi, onca emek verdikleri faydalı mesleklerini terk etmek zorunda kalıyor. Yazık, çok yazık.  

Gün be gün hayatını kaybederek eksiliyoruz. Ancak insanoğlu tuhaf. Tek seferde bu denli mevt olduğunda tepkisel olup korkuyor. Yavaş yavaş olduğunda sıcak suya alışan kurbağa örneğinde olduğu üzere alışıyor. Ve natürel daha da korkutucu olanı; çember daralıyor. Bunları söz derken felaket tellalığı yapmıyorum. Durum ortada. Instagram’daki sayfamda da kolay okunabilir bir üslupla farkındalığımı yazıyorum sıkça. Bu, benim de misyonum, sorumluluğum. Sahne sanatlarıyla bilinenlerimizin tamamı, kiminin zannettiği üzere fildişi kulelerinde oturup, gövdeye buzlu badem indirmiyor!

Atatürk’ü niye çok seviyorsunuz?

Tabir etmekte çok eksik kalırım. Çağını aydınlatan, gibisi olmayan, çok ancak çok ilerisini görebilen dayanılmaz bir önder. Asil, devrimci, dogmalara karşı, sratejist, aklı, bilimi her şeyin önünde gören, dinine bağlı lakin onu asla siyasete alet etmeyen, dünya tarihinin görüp görebileceği en değerli başkan ve fikir adamıdır Gazi Mustafa  Kemal Atatürk.  “Anneni mi daha çok seviyosun babanı mı” sorusunun manasızlığına denk gelmiş bir vaktin çocuğu olarak “ikisini de. Ancak Atatürk’ü her şeyden çok seviyorum ” yanıtını verdiğimi hatırlıyorum, resen öğretilmemiş bir coşkuyla. Ne zamanki onun insani taraflarını de merak edip, okuyarak öğrendim, ona olan sevgim, hürmetim daha da arttı. Tartışmasız çok lakin çok büyük bir başkan. Özetle Atatürk benim de kırmızı çizgimdir

Nasıl bir Türkiye, nasıl bir dünya hasretiniz var?

Ülkem için Atatürk’ün emanetine sahip çıkmaya ve onun yolunda yürümeye devam  etmektir gerçek yolum. Dünya genelinde ise -ki ondan farklı zaten  düşünülemeyiz- bazen distopik bir cihanda yaşadığımızı düşünmüyor değilim. Umudum gün geçtikçe azalıyor. Hayatın üstesinden gelecek kadar mevcut  ancak hala…

Sözcü