Evvelki hafta İngiltere’den gelen ‘virüs mutasyona uğradı’ haberleriyle birlikte geliştirilen aşının işe yarayıp yaramayacağı tartışma konusu oldu. BUÜ Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı ve İmmünoloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Barbaros Oral, mevzu ile ilgili bilgiler verdi.
“HER AY BİR SEFER MUTASYONA UĞRADI”
Virüslerin çoğalabilmek için enfekte ettikleri bireylerin hücrelerini kullandığını açıklayan Prof. Dr. Barbaros Oral. “Virüsler soylarını idame ettirebilmek ve kendilerine yeni hayat alanları açabilmek için bağışıklık sisteminden kaçmaya yahut daha bulaştırıcı özellik kazanmaya yönelik kaçış düzenekleri geliştirmeye eğilimlidirler. Bu düzeneklerden biri de genetik kodlarını değiştirmeleri yani kaçış mutasyonlarını oluşturmalarıdır. Bu mutasyonlar sonucu virüsler antikorlar üzere bağışıklık sistemi bileşenleri tarafından tanınmayacak yeni dış proteinleri sergileyebilir ya da hastalık kliniğinin yükünü etkileyecek istikamette kimi proteinlerini değişikliğe uğratabilir. COVİD-19’dan sorumlu SARS-CoV-2 virüsünün de 2020 yılının Ocak ayından bu yana yaklaşık ayda bir defa mutasyona uğradığı gözlenmektedir. Bu başka çeşit corona virüslerine benzerlik gösteren ve beklenen bir mutasyon hızıdır” diye konuştu.
Prof. Dr. Barbaros Oral FOTO: İHA
“AŞININ ETKİSİZ OLMASI İÇİN ÇOK FAZLA MUTASYON GEREKİYOR”
Tıpkı vakitte Türk İmmünoloji Derneği Başkanlığı misyonunu yürüten Prof. Dr. Barbaros Oral; “Gerek enfeksiyonun geçirilmesi gerekse aşılanma sonucu geliştirilen antikorlar ve bağışıklık sistemi hücreleri poliklonal dediğimiz virüsün yalnızca bir modülünü değil birçok farklı kısımlarını tanıma özelliğine sahip çeşitlilikte üretilir. Yani bir bölgede oluşan mutasyona bağlı değişiklik olsa da öbür kısımlara karşı gelişen bağışıklık karşılığının enstrümanları etkinliklerini sürdürmektedir. Aşıların ve antikor transferi-temelli tedavi (konvelesan plazma tedavisi gibi) yaklaşımlarını büsbütün etkisiz hale gelmesi için çok fazla sayıda mutasyonun meydana gelmesi gerekir. Yani büyük bir antijenik sürüklenmenin kelam konusu olması gerekir ki, bu durumda artık SARS-CoV-2 değil SARS-CoV-3 salgınından kelam etmek gerekir” biçiminde konuştu.
ÖNEMLİ BİR MUTASYONA KADAR SALGIN DENETİM ALTINA ALINIR
Virüsün mutasyonlarının izlenmesi, epidemiyolojik ve klinik bilgilerin bilim insanlarıyla gerçek vakitli ve yanlışsız olarak paylaşılarak daha sağlıklı değerlendirmelerin yapılmasının faal tedbirler alınması ismine kaçınılmaz olduğuna vurgu yapan Oral; “Sonuç olarak, bu son açıklanan mutasyon ve bundan sonra saptanacak küçük mutasyonların mevcut aşıların ve antikor-temelli tedavilerin aktifliğini olumsuz tarafta etkilemesini beklemiyoruz. Ayrıyeten, corona virüsleri çok süratli mutasyona uğramadıkları için antijenik sürüklenmeye (yani virüs yapısında esaslı bir değişikliğe) sebep olacak mutasyon gelişene kadar birkaç yıl geçeceği ve bu devirde aşıların aktif olarak kullanılarak salgının denetim edilebileceği öngörülmektedir” dedi. (İHA)
Sözcü
