Antalya’nın Akseki ilçesinde çiftçiler, traktörle girilemeyen engebeli toprakları, binlerce yıllık prosedür olan öküzle ve atlı sabanla sürüyor. Dedelerinden kalma geleneğini sürdüren 56 yaşındaki Mustafa Can, “Traktörlerin girmediği dağlık alanlarda atla çift sürüyoruz. Çok zahmetli bir iştir. Hem at yoruluyor, hem de biz yoruluyoruz” dedi.
Akseki ilçesine bağlı Güneykaya Mahallesi ve Kepez Mahallesinde çiftçiler ağır mesailerine başladı. Akseki’nin bir çok mahallesinin engebeli olması nedeniyle birçok çiftçi, tarlasını binlerce yıllık gelenek olan hayvan gücüyle kullanılan sabanla sürüyor. Teknolojik aletlerin giremediği alanlarda hala öküz, katır ve eşeklerin çektiği kara sabanlarla ekim sürüyor. Çiftçiler traktörün giremediği yerlerini yıllardır kara sabanla sürüyor. Engebeli yere traktör çıkarıp sürdürmek köylüler için çok daha değerliye mal oluyor.
Traktörün giremediği bölgede çiftçiler, gün boyunca atlara ve öküzlere bağladığı sabanla tarlalarını sürerken, hem kendileri büyük zorluklar yaşadıkları, hem de atların çok yorulduğunu anlattı. Çiftçiler, tüm zorluklara karşın öküzlere ve atlara bağladığı sabanla günlerce tarla sürerek, geçimlerini sağlıyor.
Hayvan gücüyle tarla sürme dedelerinden öğrendiklerini anlatan çiftçilerden Mustafa Can, “İş makinelerin ve traktörlerin girmediği dağlık alanlarda atla çift sürüyoruz. Çok şiddetli ve zahmetli bir iştir, hem at yoruluyor, hem de insan yoruluyor” dedi.
Antalya’nın Akseki İlçesi Güneykaya Mahallesi’nde yaşayan 55 yaşındaki Mustafa Can, 35 yıldır çiftçilikle uğraştığını ve katırlarla çift ektiğini söyledi. Çiftçiliğin cet mesleği olduğunu söyleyen Can, “Eşimle birlikte çiftçilik yapıyoruz. 35 yılı aşkın müddettir çiftçilik işi ile uğraşıyorum. Bizim buralarda yerler sarp ve yamaçtır. Topraklarımıza traktörün girmediği için hayvanlarla merkeplerle sürdüğümüz tarlaya buğdayımızı arpamızı ekiyorum. Güç oluyor ancak geçimimizi sağlayabilmemiz için mecburuz. Akseki’nin kimi köylerinde hala öküzlerle kara sabanla çift eken çiftçilerimiz var” tabirlerini kullandı.
“ATALARIMIZ ÖKÜZLERLE EKERDİ”
Daha evvelce cetlerinin öküzlerle tarlayı sürdüğünü ve ektiğini anlatan Can, şöyle devam etti:
“Öküzlerle kara sabanlarla yani ağaç sabanlarla sıkıntı kurallarda tarlayı sürüyorlardı. İki öküz ve ağaç tek sabanlarla sürmek ekmek daha ağır ve daha güç oluyor. Bizim buralara traktör girmediği için imkanlarımız bu formda. Bu çiftçilik ekseriyetle Akseki etrafında oluyor. Hem şu anki kaidelerde traktörlere ektirmek bize değerliye geliyor. Esasen topraklarımız engebeli yerler. Sıkıntı da olsa ekmeğimiz için ekmeye mecburuz.”
Mustafa Can’ın eşi Gülten Can ise yerlerinin yamaç ve kademeli olması nedeni ile eşi ile birlikte yıllardır atlarla çift ektiklerini belirterek, “Biz karnımızı doyurmamız için yerlerimiz sarpta olsa ekmek zorundayız. Bizim bu geçim kaynağımız. Mecburuz” diye konuştu.
Akseki’nin Kepez Mahallesi’nde yaşayan Bayram İtimat (80), yıllardır öküzlerinin gerisine bağladıkları kara sabanla tarlayı sürerek buğday ektiğini söyledi. Yaklaşık 55 yıldır kara sabanla çift sürdüğünü belirten İnanç, buradan elde ettikleri eserle geçimlerini sağladıklarını söyledi. İtimat, 18 yaşına kadar çobanlık yaptığını söz ederek askerliğinin akabinde aldığı 4 büyükbaş hayvanla tarlasını sürerek çiftçilik yapmaya başladığını lisana getirdi. Köy toprağının sarp olması nedeniyle motorlu araçların tarlaya giremediğini anlatan İtimat, “Düz toprağımız olmadığı için devamlı öküzlerle çift sürüyorum. Bu toprakta traktörün çift sürmesi imkansız. Bu nedenle öküzler, bizim hayatımızın vazgeçilmezi. Onlara gözümüz üzere bakıyoruz. Öküzlerle ektiğim mahsul iyi oluyor. Öküzlerle tarlayı ekmek, daha zevkli oluyor” diye konuştu. İHA
Sözcü
