Anayasa Mahkemesi, İş Bankası’nın çalışan sandığına yaptığı katkı ödemeleriyle ilgili vergi cezalarının mülkiyet hakkı ihlali olduğuna karar verdi.

İş Bankası, “İş Bankası Mensupları Munzam Toplumsal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’na yaptığı katkı hissesi ödemelerinin fiyat olarak kıymetlendirilerek vergi cezası kesilmesiyle ilgili hukuk uğraşını kazandı. 

Banka, 2018 periyodu için kesilen cezayla ilgili mahallî mahkeme ve Danıştay süreçlerinden sonuç alamayınca Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Belgeyi inceleyen Yüksek Mahkeme kararını açıkladı.  

Yüksek Mahkeme’nin karar metninde bahisle ilgili gelişmeler şöyle özetlendi: 

• Vergi yönetimince banka nezdinde 2007-2011 ortasındaki devir için yapılan vergi incelemesinde 23.11.2012 ve 1.4.2013 tarihli iki vergi inceleme raporu düzenlendi. 

• Raporlarda; bankanın çalışanları ismine yapılan ödemelerin fiyat mahiyetinde olduğu, bu ödemelerin Gelir Vergisi Kanunu’nda yazılı koşulları taşımaması nedeniyle fiyat matrahından indirilemeyeceği kanaatine varıldığı kaydedildi. 

• Bu doğrultuda, ödemeler üzerinden gelir vergisi ödenmediği gerekçesiyle vergi ziyaı cezalı gelir vergisi çıkarıldı. Ayrıyeten vergi matrahının eksik hesaplandığı gerekçesiyle de cezalı damga vergisi hesaplandı.

İŞ BANKASI MAHKEMEYE BAŞVURDU

• Kesilen cezaların akabinde İş Bankası vakıflara ödenen katkı hisselerinin fiyat sayılamayacağı argümanıyla Eskişehir 1. Vergi Mahkemesi’ne dava açtı. Mahkeme davayı reddetti. 

• Danıştay 4. Dairesi de 14.11.2013 tarihli kararıyla İş Bankası’nın temyiz talebini reddetti. Yalnızca cezaların tekerrür kararları uygulanarak arttırılan kısmının bozulmasına karar verdi. Bu bozma kararıyla ilgili süreç sonunda cezanın onandığına dair en son karar İş Bankası’na 10 Aralık 2018’de bildirim edildi. 

• Banka son deva 9 Ocak 2019’da Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. 

“ÖNGÖRÜLEBİLİR DEĞİL” 
Müracaat dilekçesinde, çalışanlar ismine sandığa yapılan katkı hissesi ödemelerinin vergiye tabi fiyat niteliği taşıdığı gerekçesiyle öngörülebilir ve muhakkak olmayacak bir biçimde cezalı vergi çıkarıldığı kaydedildi. Bu münasebetle mülkiyet ve adil yargılanma haklarının ihlal edildiğini ileri sürdü. 

Anayasa Mahkemesi yaptığı inceleme sonunda şu değerlendirmelerde bulundu: 

Müracaata husus 2008 yılı Ocak ile Aralık ayları ortası vergilendirme periyotları prestijiyle müracaatçının mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin öngörülebilir bir yasal desteğinin bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan münasebetlerle müracaatçının Anayasa’nın 35. unsurunda garanti altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

OYBİRLİĞİYLE KARAR VERİLDİ

Yüksek mahkeme tüm incelemelerden sonra şu karara vardı:

• Bankanın kimliğinin bâtın tutulması talebinin REDDİNE,

• Mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ait savın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

• Anayasa’nın 35. hususunda garanti altına alınan mülkiyet hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

• Kararın bir örneğinin mülkiyet hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere Eskişehir 1. Vergi Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,

• Müracaatçının tazminat talebinin REDDİNE,

• Ödemenin, kararın bildirisini takiben müracaatçının Hazine ve Maliye Bakanlığına müracaat tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına; ödemede gecikme olması hâlinde bu mühletin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen müddet için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

• Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 6/10/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

Sözcü