77 ilin baroları ve Türkiye Barolar Birliği Bayan Hukuku Komisyonu’nun (TÜBAKKOM) ortak açıklamasında gece yarısı Cumhurbaşkanı kararnamesi ile verilen Bayanlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Gayrete Ait Avrupa Kurulu Sözleşmesi’nin (İstanbul Sözleşmesi) fesih kararının Anayasa’ya ters olduğu belirtildi.
“HUKUKA AYKIRIDIR”
Ortak açıklamada şu tabirlere yer verildi.
* Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bütün partilerin milletvekillerinin oy birliği ile Anayasamızın 90. hususu uyarınca, 24 Kasım 2011’de 6251 sayılı Kanunla onaylanan İstanbul Mukavelesi; ulusal iradenin sonucudur.
* Anayasamızın 90. unsuru gereği, yordamınca yürürlüğe giren Temel Hak ve Özgürlüklere Ait Memleketler arası Antlaşmalar kanun hükümdedir, hatta normlar hiyerarşisinde kanunların bile yüzerinde yer alır.
* ‘Anayasa’nın ikinci kısmının birinci ve ikinci kısımlarında yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri’nin Cumhurbaşkanı kararı ile ortadan kaldırılamayacağı, düzenlenemeyeceği Anayasa’nın 104. hususunun açık kararıdır.
* İstanbul Mukavelesi, Anayasa’nın 15 ve 17. hususlarında düzenlenen ‘Kişinin Ömür Hakkı; maddi ve manevi varlığının bütünlüğüne dokunulmaması’ ‘Herkesin yaşama, maddi ve manevi hakkında sahip olduğu’ ‘Kimseye azap ve eziyet yapılmayacağına’ ait temel hak ve özgürlüklere direkt ve birebir bağlantılıdır. Bu nedenle, Anayasa’nın 104. hususu gereği, Anayasa’da yer alan temel hak ve özgürlüklere ait Cumhurbaşkanı kararnamesi çıkarılması, hukuka terstir.
“FESİH KARARININ ANAYASA’DA TEMELİ YOKTUR”
Baroların ortak açıklaması şöyle devam etti:
* TBMM’nin yani milletin iradesini yok sayarak Anayasa’nın 87. ve 90. hususlarına muhalif formda Türkiye’nin birinci imzacısı olduğu Memleketler arası İstanbul Sözleşmesi’nin feshine ait Cumhurbaşkanı kararı, Anayasa’ya terstir.
* Cumhurbaşkanın İstanbul Sözleşmesi’ni fesih kararının Anayasa’da temeli yoktur. Yetki ve yolda paralellik unsuru mucibince imzalanan milletlerarası antlaşmaların, Anayasa doğrultusunda birebir yolla feshedilmesi gerekmektedir.
* Bu manada; daha evvelce çıkarılan 15.07.2018 Tarih ve 9 sayılı Cumhurbaşkanı Kararnamesiyle bu mevzuda Cumhurbaşkanına yetki verilmesi de açıkça Anayasa’ya alışılmamıştır ve kararsızdır. Anayasa’nın 6. hususu gereği “Hiçbir kimse ve organ kaynağını Anayasa’dan almayan bir devlet yetkisi kullanamaz.
“İSTANBUL MUKAVELESİ YÜRÜRLÜKTEDİR, UYGULANMAYA DEVAM EDECEKTİR”
* Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 104. hususunda düzenlenen Cumhurbaşkanının misyon ve yetkileri ortasında ‘Milletlerarası antlaşmalar onaylar ve yayımlar’ kararı vardır. Bu nedenle Cumhurbaşkanına, milletlerarası kontratları yalnızca ‘onaylama ve yayımlama’ vazifesi veren Anayasa, Cumhurbaşkanına milletlerarası antlaşmaları feshetme yetkisi vermemiştir.
* İstanbul Sözleşmesi’nin feshine yönelik Cumhurbaşkanı kararı, yasal destekten mahrumdur. İnsan hayatı ve güvenliği, kişi hak ve özgürlükleri, her türlü siyasetin üzerinde olup hiçbir politik hesaba kurban edilemeyecek kadar değerlidir. İstanbul Kontratı yürürlüktedir; uygulanmaya devam edecektir.”
* Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni iradesine sahip çıkmak üzere vazifeye davet eden barolar, siyasal iradeyi de Anayasa’nın 2. hususunda açıkça tanımlandığı biçimde bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nde türel tüm unsur ve kurallara uymaya çağırdı.
“İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmemiz mümkün değildir” diye devam eden baroların ortak açıklaması, şöyle sonlandırıldı:
* Bizler, Barolar ve TÜBAKKOM olarak bayana yönelik şiddeti bir insan hakkı ihlali ve ayrımcılık olarak kabul eden İstanbul Sözleşmesi’ni ortadan kaldırmaya yönelik Anayasa’ya alışılmamış bu teşebbüse karşı çabamızı sürdüreceğimizi belirtiyor, temel hak ve özgürlükleri ortan kaldırmaya yönelik bulduğumuz bu teşebbüs karşısında toplumumuzun her kısmını bu gayrete takviye vermeye ve dayanışmaya çağırıyoruz.
Sözcü
