Avrupalı Türk Markalar Birliği Lideri Cafer Mahiroğlu, salgında İngiltere’de büyük devlet takviyelerine karşın dev şirketlerin battığına dikkat çekerek, “6 ay sonra Türkiye’nin çok daha güçlü bir sürece gireceğini görüyorum” dedi. Türkiye ve İngiltere’deki şirketlerinde binlerce çalışanıyla iki ülkenin dokuma dalında kelam sahibi olan Mahiroğlu, salgın sürecinde yaşanan ekonomik durumu 9 şiddetinde zelzeleye benzetti. Mahiroğlu’yla salgın sürecinde iktisadın ve dokumacılık kesiminin bugününü ve geleceğini konuştuk.

HASAR TESPİTİ GÜÇ

– Avrupa’da salgın iş dünyasını nasıl etkiledi?

Geçen yıl aralık ayında yeni yıl satışlarını konuşuyorduk. Çin’den gelen eserlerde bir gecikme olmuştu yalnızca. Mağazaların kapanacağını, ekonomik olarak etkileneceğimizi hiç düşünmedik lakin ocak sonunda yüzleştik. Hasar tespiti için hâlâ çok erken. 9 şiddetinde sarsıntı üzere bir şey yaşıyoruz. Sonuçları 6 ay sonra çıkacak zira donduruldu.

– Türkiye için de geçerli mi bu 6 ay öngörünüz?

Avrupa’daki ekonomik sakinliğin Türkiye’ye yansıması kaçınılmaz. 6 ay içinde Avrupa’da önemli çöküş yaşanacak. İngiltere, iktisadı çok güçlü bir ülke, ticari geçmişi çok sağlam. Ona karşın dokumacılık devleri iflas etti. 800 mağazası olan Arcadia, birkaç hafta evvel diğer firma. Son 1 ayda ülkede iflas açıklayan şirketlerin çalışan sayısı 40 binin üzerinde. Şirketlere o kadar personel, kira ve vergi takviyesi verilmesine, ödemeler ertelenmesine karşın önemli çöküş yaşanıyor. Buradaki asıl sorun güçlü şirketlerin batması. Bu kadar takviyeye karşın iflas eden şirketlerin binlerce çalışanı var. Ben 6 ay sonra Türkiye’nin de çok daha kuvvetli bir sürece gireceğini düşünüyorum. Bu, tüm dünyanın sorunu aslında.

– Alev topu geliyor mu diyorsunuz?

Karamsar olmak istemiyorum ancak Avrupa’da yaşanan bu durumdan ötürü Türkiye’nin kırılgan iktisadı önemli derecede etkilenecek. Dayanma gücümüz kırılacak ve önemli bir buhrana gireceğimizi görüyorum. Bunun nedenini de Avrupa’daki meselelerin tetiklediğini düşünüyorum. Burada yüzde 10 daralan iktisat Türkiye’ye yüzde 50 yansıyacak.

Türkiye ve İngiltere’deki şirketlerinde binlerce çalışanıyla iki ülkenin dokumacılık kesiminde kelam sahibi olan Cafer Mahiroğlu, salgın sürecinde yaşanan ekonomik durumu 9 şiddetinde sarsıntıya benzetti.

TÜRKİYE’DE İŞ İNSANLARI SESSİZ

– Türkiye‘deki iş insanlarıyla temaslarınız var mı? Ne düşünüyorlar?

Türkiye’de şu anda iş insanlarında konuşmama üzere bir durum var. O yüzden tabloyu net göremiyorsunuz. Açık vermek istemiyor olabilirler. İstenmeyen bir şey söylemek istemiyor da olabilirler ya da kendileriyle yüzleşemiyorlar. Ben de herkesle konuşmuyorum fakat genel olarak görüşüyoruz Avrupa’daki firmalarla. Türkiye’de bu yok

– Doların gidişatına ne diyeceksiniz?

Şayet kur bir sayısı görmüşse o sayısı yine görmek zorundadır. 10 TL’yi görmüş 5 TL’ye düşmüşse üretimde tarımda bir mucizeniz olmadıysa yeniden 10’u görmesi an sıkıntısıdır. Fakat üzerine çıkar mı bilemem.

– Türkiye iktisadı üçüncü çeyrekte beklentilerin üzerinde yüzde 6.7 büyüdü. Bunu etkileyen ne oldu sizce?

Üretime dönüşen bir şey yok. Bu büyüme nakit sirkülasyonuyla gerçekleyen bir büyüme üzere görünüyor.

AVRUPA KREDİ DEĞİL, DEVASA TAKVİYELER VERDİ

– Türkiye‘de üretip ihraç ediyorsunuz. Verilen dayanak kredileri üreticiyi rahatlattı mı?

Türkiye’nin yaptığı en büyük atılım küçük ve orta büyüklükteki işletmelere kredi vermek oldu. İşte tehlike de burada. Verilen paralar işi geliştirmeye gitmedi, günü kurtardı. Avrupa’nın tek farkı krizi dondurdu lakin kredi vermedi. Türkiye donduramadı. 6 ay sonra nasıl ödenecek o paralar? Şu anda yasak lakin personel çıkarmalar da başlayacak. İşsizlik yüzde 30’un üzerinde artacak. İktisadın üzerine bir kambur gelecek.

– İngiltere’deki büyük dayanaklara karşın neden iflaslar yaşandı?

İngiltere tüm çalışanların yüzde 80 maaşını ödüyor. Mağaza başına 25 bin pound takviye verildi. 800 bin pound sonu koydular lakin 10 mağazası olan 250 bin pound aldı. Lakin mağazaya müşteri gelmiyor. En büyük düşünce milyon dolarlık mal almışsın ancak satamıyorsun. Paraya çevirip işini döndüremiyorsun.

Sözcü